چراغ اضطراری و پیکنیکی

چراغ اضطراری به منظور تأمین روشنایی ساختمان‌های مختلف کاربرد دارد. این نوع چراغ‌ها زمانی استفاده می‌شوند که برق ساختمان به هر دلیلی قطع شده باشد و محیط تاریک شود. برای تامین انرژی مورد نیازِ چراغ اضطراری، از سیستم‌های متفاوتی از جمله UPS، موتور برق گازسوز، دیزل ژنراتور و پنل خورشیدی استفاده می‌شود. 

چراغ اضطراری در شرایط بحرانی و در زمان قطعی و یا خاموشی برق، فعال می‌شود. در داخل چراغ اضطراری یک باتری ذخیره‌ی انرژی جاسازی می‌شود. این باتری می‌تواند برق مورد نیاز چراغ را تا مدت 3 ساعت تامین کند. در سال‌های اخیر اجرای سیستم روشنایی اضطراری برای مکان‌ها و ساختمان‌های عمومی مثل بیمارستان‌ها و مراکز درمان به یک قانون تبدیل شده است. سازمان نظام مهندسی و مقررات ملی نیز مسئولیت نظارت بر ساختمان‌های تازه تاسیس را برعهده دارد تا برق اضطراری در آن‌ها تامین شود.

کاربردهای چراغ اضطراری 

چراغ اضطراری به عنوان علائم خروج اضطراری هم عمل می‌کند. به این معنا که در زمان خطر (وقوع حوادثی مثل آتش‌سوزی، زلزله و ...) با روشن کردن چراغ‌های روشنایی که به صورت تابلوهای خروج هستند، راه خروج را به ساکنین نشان می‌دهند. در این صورت ساکنین به‌راحتی و با توجه به علائمی که در تاریکی روشن شده‌اند، ساختمان خارج می‌شوند. از جمله کاربردهای مهم چراغ اضطراری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1- نصب برای راهروهای ساختمان

2- استفاده برای مسیرهای خروج اضطراری 

3- استفاده برای تقاطع و پله‌ها

4- استفاده برای محل استراحت که به صورت مکان‌های سربسته هستند

5- برای اتاق‌هایی که فاقد پنجره هستند

6- استفاده برای نقاطی که زنگ هشدار آتش‌نشانی در آنجا نصب می‌شود

7- استفاده برای نقاطی که تجهیزات ایمنی و آتش‌نشانی در آن قرار دارند

8- استفاده برای آسانسورها

9- استفاده به‌عنوان چراغ‌های پشتیبان در زمان خاموشی در قسمت پارکینگ

10- استفاده به‌عنوان روشنایی اضطراری پارکینگی برای ساختمان‌های بزرگ

11- استفاده در مسافرت، پیکنیکی و حتی در منزل جهت روشنایی.

انواع چراغ‌های روشنایی اضطراری

چراغ اضطراری که با قطع و خاموشی برق شهر استفاده می‌شود، از لحاظ سیستمی به دو نوع چراغ‌های تامین مرکزی و چراغ‌های اضطراری شارژی تقسیم می‌شوند. 

1- چراغ‌های اضطراری تامین مرکزی 

چراغ‌های اضطراری تامین مرکزی که به آن‌ها چراغ‌های سنترال باتری یا سیستم UPS نیز گفته می‌شود، به صورت مستقل نمی‌توانند عمل کنند. در این نوع چراغ‌های اضطراری، باتری یا تأمین‌کننده‌ی تغذیه در داخل خود چراغ وجود ندارد. بلکه روشنایی آن‌ها از طریق سیم‌کشی تامین می‌شود. این سیم کشی به سیستم برق اضطراری مرکزی متصل می‌شود تا انرژی مورد نیاز چراغ اضطراری را تأمین کند. در این نوع چراغ اضطراری از سیستم UPS آنلاین و آفلاین نیز استفاده می‌شود. چراغ اضطراری تامین مرکزی برای تمامی قسمت‌های ساختمان قابل استفاده است.

از جمله مزیت‌های چراغ‌های اضطراری تامین مرکزی می‌توان به طول عمر بالا، کارآیی منظم و قیمت ارزان آن‌ها اشاره کرد.

هم‌چنین این نوع چراغ‌ها را به‌راحتی می‌توان نصب و تست کرد. چراغ اضطراری تامین مرکزی به صورت اتوماتیک عمل می‌کند. میزان انرژی حرارتی ناشی از عملکرد این نوع چراغ‌ها کمتر است. به همین دلیل برای فصل تابستان بهترین‌گزینه هستند.

اما چراغ اضطراری تامین مرکزی بدون ایراد نیستند. یکی از ایرادات این نوع چراغ‌های اضطراری، نیاز به سیم‌کشی است که هزینه‌ی بالایی نیاز دارد. هم‌چنین سیم‌کشی آن‌ها باید به صورت مستقل و مجزا انجام شود. در صورت آتش‌سوزی کل سیستم همراه با باتری و سیم از بین می‌رود. 

2- چراغ اضطراری مستقل

چراغ اضطراری مستقل یا شارژی با کمک باتری عمل می‌کنند. این نوع چراغ اضطراری از چندین قسمت تشکیل شده که شامل باتری، شارژر، واحد کنترل، لامپ ال ای دی و پخش کننده نور است. در سال‌های اخیر از چراغ اضطراری شارژی و بیشتر از نوع تامین مرکزی استفاده می‌شود. 

از جمله مزیت‌های چراغ اضطراری مستقل می‌توان به سهولت و سرعت بالا در نصب آن‌ها اشاره کرد. هم‌چنین این نوع چراغ اضطراری انعطاف‌پذیرتر از نوع قبلی است و در هر زمان و مکانی می‌توان آن را به راحتی گسترش داد. زیرا به سیم‌کشی مجزا نیاز ندارد. با وجود چراغ اضطراری مستقل به سیستم سنترال باتری و باتری خانه مرکزی نیاز نیست. در نتیجه فضا و هزینه‌ی کمتری نیاز دارد. 

البته این نوع چراغ اضطراری بدون نقص نیست. یکی از معایب آن‌ها محدود بودن قدرت روشنایی است. هم‌چنین به دلیل اینکه در زمان روشن بودن، از آن‌ها حرارت تولید می‌شود، به میزان انرژی بیش‌تری نیاز دارند. در نتیجه عمر باتری را کوتاه‌تر می‌کنند. 

از سوی دیگر به دلیل تولید گرما برای مکان‌هایی مثل مذلب و کوره‌های فولاد مناسب نیستند. باتری‌ها قادرند چراغ‌های اضطراری را تا حداکثر 3 ساعت و در بعضی موارد بیشتر روشن نگهدارند. 

از این چراغ شارژی برای مسافرت و یا در منزل استفاده می شود گه به عنوان چراغ پیکنیکی شناخته می شود.

نکاتی در مورد روشن کردن چراغ‌های اضطراری 

نصب چراغ‌های اضطراری براساس مقرارت ساختمانی انجام می‌شود تا امنیت نصب آن‌ها تامین شود. برای روشن کردن چراغ‌های اضطراری توجه به چند نکته اهمیت دارد که عبارتند از:

1- در ابتدا یک فضای باز یا پیاده‌رو در نزدیکی محل ساختمان مورد نظر انتخاب می‌شود.

2- در مرحله‌ی دوم تجهیزات ایمنی آتش سوزی، اقدامات تخلیه، تجهیزات هشدار و علائم راهنمایی تست می‌شوند. برای مثال تجهیزات کمک‌های اولیه و آتش سوزی، سیستم‌های تشخیص و سیستم‌های هشدار دهنده تست می‌شوند.

3- در مرحله‌ی سوم طراحی سیستم صورت می‌گیرد و سپس محل نصب چراغ‌ها مشخص می‌شود.

4- چراغ‌های روشنایی اضطراری باید در طی سال چندین بار تست شوند. هم‌چنین در صورتی که در محل نصب آن‌ها تغییراتی ایجاد شد، باید این تغییرات در سند ثبت شود.