معرفی و بررسی تجهیزات و وسایل گرمایشی

وسایل گرمایشی از دیرباز مورد استفاده بشر بوده است. بی‌تردید چیزی که در فصل سرما و به خصوص در مناطق ییلاقی اهمیت بیشتری پیدا می‌کند، وسایل و تجهیزات گرمایشی است. امروزه انواع مختلفی از سیستم‌های گرمایشی در بازار موجود است. با پیشرفت تکنولوژی نیز وسایل گرمایشی جدیدتری راهی بازار می‌شود. آنچه در انتخاب یک سیستم گرمایشی مناسب اهمیت دارد، هزینه‌ی انرژی، فضایی که اشغال می‌کند، میزان انرژی گرمایی که تولید می‌کند، هزینه‌ی خریداری و نصب و صد البته زیبایی و قیمت آن است. براساس این فاکتو‌رها شما می‌توانید از بین انواع وسایل گرمایشی یکی را برای ساختمان محل زندگی و یا کار خود انتخاب کنید. در ادامه به معرفی این سیستم‌های گرمایشی می‌پردازیم.

1-     بخاری گازی یک وسیله گرمایشی کم هزینه

یکی از پرکاربردترین وسایل گرمایشی که در حال حاضر در ایران استفاده می‌شود، بخاری گازی است. این وسیله برای گرم کردن ساختمان در فصل زمستان بسیار کم هزینه و کاربردی است. نصب آن به‌راحتی انجام می‌شود. بخاری گازی براساس نوع نصب و قرار گیری در ساختمان به دو نوع دیواری و زمینی تقسیم می شود. بخاری‌ گازی دیواری سبک‌تر و کوچک‌تر است و برای فضاهای کوچک کاربرد دارد. اما بخاری‌های زمینی وزن سنگین‌تری دارند و گرمای بیشتری تولید می‌کنند.

برخی از بخاری گازی‌ها از نظر شکل ظاهری به شومینه شباهت دارند. اما در عمل کارکرد آن شبیه به یک بخاری گازی معمولی است. مصرف انرژی در بخاری گازی شومینه نسبت بخاری‌های معمولی کمتر و تولید گرما در آن‌ها بیشتر است. یکی از معایب بخاری گازی خشک شدن هوای محیط است که به دلیل گازی‌های تولید شده بروز می‌کند.

2-     بخاری برقی یکی از وسایل گرمایشی بی‌خطر

یکی دیگر از ملزومات گرمایشی، بخاری برقی است که به واسطه انرژی برق عمل می‌کند. اندازه و حجم بخاری‌های برقی نسبت به بخاری‌های گازی کمتر است. اما مصرف انرژی در آن به شدت بالاست و به همین دلیل هزینه‌ی استفاده از آن‌ها را افزایش می‌دهد. این نوع بخاری‌ها از طریق المنت عمل می‌کنند. زمانی که بخاری برقی به برق متصل است، المنت‌های آن گرم می‌شوند. سپس فن‌هایی که در داخل بخاری برقی است، گرما را به سمت فضای محیط هدایت می‌کند.

بخاری گازی‌های جدید دارای ترموستات اتوماتیک هستند که بعد از گرم شدن محیط و به حد نصاب رسیدن دما، به طور اتوماتیک خاموش می‌شوند. وقتی مجدداً دمای محیط افت کرد، روشن می‌شوند.

بخاری برقی انواع مختلف دارد که شامل بخاری برقی فن‌دار، بخاری برقی تابشی، رادیاتور برقی، بخاری کانوکتوری بدون فن و بخاری حمامی است. یکی از مزیت‌های استفاده از این نوع بخاری، اشغال فضای کمتر است. هم‌چنین به دودکش نیاز ندارد و خطر ناشی از تولید گازهای سمی در آن به صفر می‌رسد. با این وجود عاری از عیب و نقص نیست. هزینه بالای مصرف انرژی و تولید گرمای کم از جمله معایب بخاری برقی محسوب می‌شود.

3-       پنکه حرارتی، مدرن و کارا

پنکه حرارتی یا پنکه حرارتی ایستاده یکی از وسایل گرمایشی سبک برای گرم کردن محیط‌های کوچک است. این وسیله‌ی کاربردی قادر است یک محیط کوچک را با مصرف کم‌تر انرژی، در سردترین روز سال نیز گرم نگه‌دارد. این دستگاه که در اتاق‌های کوچک (اداری یا مسکونی) بیشترین کاربرد را دارد، می‌تواند با مصرف انرژی کمتر، هوای گرم را تأمین کند. سرعت گرم کردن محیط با کمک پنکه حرارتی ایستاده فوق‌العاده است. 

4-     شومینه یک وسیله گرمایشی لوکس

شومینه یکی دیگر از ملزومات گرمایشی است که به عنوان یک وسیله‌ی لوکس و اشرافی محسوب می‌شود. این وسیله علاوه بر تولید گرما، زیبایی خاصی را نیز برای محیط خانه به همراه دارد. با این وجود شومینه‌ تنها برای مناطق معتدل و ساختمان‌های کوچک مناسب است. زیرا این وسیله گرمای کمی تولید می‌کند و در عین حال میزان مصرف انرژی در آن بالاست. در مواردی که محیط وسیع باشد، علاوه بر شومینه، شما به یک وسیله‌ی گرمایشی دوم نیز نیاز پیدا می‌کنید. تولید آلودگی و وارد شدن گاز به داخل محیط نیز از دیگر معایب شومینه است.

4-     رادیاتور دیواری یک سیستم مرکزی

از دیگر وسایل گرمایشی باید به رادیاتور دیواری اشاره کرد که در زیر مجموعه انواع سیستم‌های مرکزی و مستقل قرار می‌گیرد. برای نصب رادیاتور دیواری شما به موتورخانه و یا پکیج حرارتی نیاز دارد. نحوه‌ی عملکرد این وسیله‌ی گرمایشی به این صورت است که آب گرم توسط بویلر تولید می‌شود و سپس از طریق پمپ به داخل پره‌های رادیاتور منتقل می‌شود. بخشی از گرمای محیط در اثر جابه‌جایی آب گرم و بخش دیگر گرما در نتیجه‌ی تابش پره‌ها به محیط تولید می‌شود. برای اینکه رادیاتور بتواند هوای مطبوعی را در محیط تولید کند و گرما به طور متناسب در فضا منتشر شود، رادیاتور و شوفاژ را در زیر پنجره‌های اتاق‌ها نصب می‌کنند. انرژی مورد نیاز برای عملکرد رادیاتور از طریق گاز شهری و یا گازوئیل تأمین می‌شود.

از جمله مزیت‌های رادیاتور دیواری می‌توان به نصب سریع و آسان، داشتن ظاهر زیبا، اشغال فضای کمتر نسبت به بخاری، عدم نیاز به دودکش و در نتیجه عدم تولید دود در محیط اشاره کرد. با این وجود رادیاتور دیواری بدون نقص نیست. از جمله معایب رادیاتور دیواری باید به لوله‌کشی ‌آن‌ها اشاره کرد . هم‌چنین مصرف برق در این وسیله‌ی گرمایشی بالاست. نیاز به موتورخانه نیز از دیگر معایب رادیاتور دیواری است.

5-     رادیاتور قرنیزی

یکی از جدیدترین وسایل گرمایشی در حال حاضر رادیاتور قرنیزی است که اولین بار در سال 2008 در انگلیس تولید شد. رادیاتور قرنیزی ترکیبی از رادیاتور دیواری و سیستم گرمایش از کف (در ادامه توضیح داده می‌شود) است. در سیستم گرمایش از کف، گرما از پایین‌ترین سطح محیط تولید می‌شود و سپس به طور یکنواخت در محیط منتشر می‌شود. در رادیاتورهای دیواری گرما به سمت بالا حرکت می‌کند و در نتیجه پایین‌ترین نقطه‌ی محیط همیشه سرد می‌ماند. اما در رادیاتور قرنیزی به دلیل این‌که گرما از پایین‌ترین نقطه شروع می شود، حالت یکنواخت‌تری پیدا می‌کند.

از جمله مزیت‌های رادیاتور قرنیزی می‌توان به داشتن ظاهر زیبا، راندمان بالا، نداشتن تولید دوده، مناسب برای مناطق مرطوب، استفاده از آب با دمای کم و در نتیجه کاهش مصرف انرژی، افزایش سطح گرما، امکان استفاده از انرژی خورشیدی و سرعت بالا در گرم شدن محیط اشاره کرد.

6-     سیستم گرمایش از کف

یکی دیگر از سیستم‌های گرمایشی جدید، گرمایش از کف است. برای گرم کردن محیط از این سیستم، از آب گرم استفاده می‌شود. با انتقال آب، مقداری از حرارت محیط تولید می‌شود. نحوه‌ی عملکرد سیستم گرمایش از کف به این‌صورت است که آب گرم از داخل لوله‌های 5 لایه‌ای، در کف اتاق جابجا می‌شود. در نتیجه حرارت آن به صورت تشعشعی وارد محیط می‌شود.

از جمله مزیت‌های استفاده از سیستم گرمایش از کف، عدم نیاز به فضاست. هم‌چنین گرمایی که توسط سیستم گرمایش از کف تولید می‌شود، به طور یکنواخت در محیط منتشر می‌شود. این سیستم گرمایشی از هدر رفتن انرژی نیز جلوگیری می‌کند. با این وجود سرعت سیستم گرمایش از کف برای تولید گرما پایین است. هزینه‌ی نصب و تهیه‌ی تجهیزات آن نیز بالاست.

7-     اسپیلت یونیت

اسپیلت‌ یکی دیگر از مدرن‌ترین وسایل گرمایشی به شمار می‌رود. اسپیلت یک سیستم گرمایشی و سرمایشی محسوب می‌شود که قادر است به دو گونه عمل کند. در فصل تابستان سرمای مورد نیاز محیط را تامین می‌کند و در فضل سرما نیز گرمای مورد نیاز تامین می شود. اسپیلت از دو بخش یونیت داخلی (هواساز) و یونیت خارجی (کندانسور) تشکیل می‌شود.

اسپیلت برای تولید گرمای مورد نیاز محیط به دو شکل عمل می‌کند. در یک روش از شیر اختناق دو طرفه استفاده می شود که برای تغییر جهت سیکل رانکین دارد. در این صورت جای اوپراتور و کندانسور  تغییر می کند. در این روش با کمک انرژی الکتریسیته گرما تولید می‌شود.

اسپیلت در روش دوم برای تامین گرمای محیط همانند رادیاتور از طریق آب گرم عمل می‌کند. آب گرم توسط موتورخانه یا پکیج تولید می‌شود. سپس از طریق کویل قادر است محیط را گرم کند. در این روش به گاز شهری یا گازوئیل نیاز است. این روش تولید گرما در دستگاه‌های داکت اسپیلت یا اسپیلت های کانالی اجرا می‌شود.