نور و سلامت، چرا نور بخش مهمی از زندگی انسان‌ها شده است؟

نور یکی از اجزاء جدایی‌ناپذیر زندگی و سلامت انسان‌هاست. قرار گرفتن در معرض نور طبیعی و غیرطبیعی یکی از عوامل بسیار مهم و تاثیرگذار در زندگی ما شده به‌طوریکه روی سلامت جسم و روح حتی تصمیم‌ انسان‌ها نیز اثر مستقیم می‌گذارد. سلامت، بینایی، خواب، زندگی و روحیه افراد رابطه مستقیم و انکارناپذیری با نور دارد، اما ما در این مطلب دنبال چرایی این مسئله هستیم. این‌که چرا نور چنین تاثیری روی ما دارد و چگونه می‌توان آن را بهبود بخشید را در این مقاله بررسی خواهیم کرد.

روشنایی و نور روی کدام قسمت از زندگی موثرند؟

ریتم شبانه روز زندگی ما با نور تنظیم می‌شود. مغز با میزان نوری که از طریق چشم به آن منتقل می‌شود احساس سرخوشی صبحگاهی یا خستگی شبانگاهی دارد. درنتیجه مقدار نوری که دریافت می‌کنیم، می‌تواند اثر بسیار زیادی روی زندگی روزانه ما داشته باشد. زمانی که نور کافی به بدن نمی‌رسد، میزان نور دریافتی بیشتر از حد مجاز است یا نوری با رنگ غیر مناسب می‎بینیم اثرات نور روی زندگی مشهود می‌شود. در ادامه بخش‌های مختلفی که از نور اثرپذیری بالایی دارند را بررسی می‌کنیم.

تاثیر نور بر احساسات

کسانی که اختلال عاطفی فصلی دارند به‌خوبی از تاثیر نور بر عواطف و احساسات با خبرند. مطمئنا این جمله را شنیده‌اید که پاییز فصل افسردگیست یا زمستان فصلی دلگیر است. این مسئله از نظر علمی اثبات شده و اثر آن توسط نورمن روزنتهال در موسسه ملی بهداشت و روان آمریکا بررسی شده است.

سطح نوری که در روز دریافت می‌کنیم بر فعل و انفعالات شیمیایی مغز ما تاثیر می‌گذارد. نور می‌تواند حس شادی و نشاط را به ما منتقل کند یا به راحتی میزان افسردگی و غم را در وجودمان افزایش دهد. شاید برایتان پیش آمده باشد که در خانه تاریک یا مهمانی‌های شلوغ، اما کم نور فضای سنگینی بین افراد حاکم است و کسی نای گفت‌وگو پرشور را ندارد. در همین حین اگر لامپ‌ها را روشن کنید شرایط تغییر می‌کند و افراد با ذهنیتی بهتر شروع به گفت‌وگو می‌کنند.

می‌توانید این مسئله را زمانی که کمی غمگین هستید با 15 دقیقه زیر نور مستقیم نشستن، امتحان کنید. البته این مسئله را مد نظر داشته باشید که باید منشا ناراحتی نور کم یا حساسیت نسبت‌به نور فضا باشد، زیرا افسردگی منشا و دلایل گوناگونی دارد.

این تمام اثر نور بر انسان‌ها نیست. مطالعات نشان داده که نور تندوتیز می‌تواند انسان‌های شاد را شادتر یا غمگین را غمگین‌تر کند. پس بسیار مهم است که میزان نور مکان‌های مهم مثل اتاق خواب، شدت کمتری داشته و نور گرم آن بیشتر باشد. برای اتاق خواب باید دنبال لامپی با دمای رنگ 2700 کلوین باشید که نمونه‌های آن در سایت موجود است.

اگر شما نیز به اختلال عاطفی فصلی دچار هستید، نیازمند لامپ‌هایی با هزار لوکس نور هستید. (لوکس نور مرئی لامپ‌هاست که با 1 لومن نور در یک متر مربع برابر است.) البته مد نظر داشته باشید که با مشاوره پزشک حاذق می‌توانید گزینه‌هایی با لوکس کمتر را هم تهیه کنید که مدت زمان درمانتان را افزایش می‌دهد.

تاثیر نور در بهره‌وری روزانه

حدود سال‌های 1980 بود که اختراع لامپ انقلاب بزرگی در زمینه کاروزندگی افراد ایجاد کرد. با وجود نور لامپ، دیگر نیازی نبود شب‌ها کار را تعطیل کرد و به خانه رفت. عملا کارخانه‌ها دنیای شب‌کاری را هم شروع کردند و مردم ساعت‌های جدیدی از زندگی را تجربه کردند.

به این نکته توجه داشته باشید، همان‌قدر که نور ساعت‌های کار را افزایش داد و قفل تاریکی را از پای مردم باز کرد، نور بد جلوی بهره‌وری آن‌ها را در هر  کاری گرفت. نور بد در دفترکار یا کارخانه خیلی از مواقع باعث می‌شود که کارگر یا کارمند اصلا نتواند کار کند.

این مسئله برای هر نقطه‌ای صادق است. سرکار، در مدرسه، خانه، اتاق مطالعه یا هر جای دیگری. اگر نور محیط مناسب نباشد عملا بهره‌وری شما صفر می‌شود و نمی‌توانید درست روی مسائل تمرکز کنید. چه کسی را سراغ دارید که در دفتری با نور کم تنبل نشده باشد؛ دانش‌آموزی را سراغ دارید که در گوشه دنج و تاریک کلاس نخوابیده باشد؟

رنگ و میزان روشنایی لامپ در محل، اثر مستقیمی روی بازدهی دارد. بهترین راه‌ها برای رساندن نور محیط به مناسب‌ترین میزان عبارت است از:

• استفاده از روشنایی خاص برای کارهای خاص. چیزی مثل همان چراغ مطالعه است با این تفاوت که روشنایی به شبکه برق ساختمان وصل می‌شود با طراحی خاص و شرایطی دقیق‌تر.
• به‌دلیل این‌که نور گرم و زیاد باعث می‌شود احساسات شما برانگیخته و دقت ذهنتان بالا رود، بهتر است نور کلی محیط را در شرایط عادی قرار داده و روشنایی خاص کمی گرمتر از نور کلی محیط باشد.

تاثیر روشنایی بر خواب

یکی از عواملی که باعث بیداری بعد از خواب در انسان‌ها می‌شود، روشنایی است. مطمئنا تجربه بیدار شدن با نور صبح را داشته‌اید. نور شب نیز همین مسئله را دارد و اگر کم یا خاموش نباشد اثر بسیار زیادی در خواب مفید دارد. برای تنظیم کردن خواب باتوجه به روشنایی و لامپ بهتر است نکات زیر را رعایت کنید.

تاثیر روشنایی در محدوده‌ی تماشا

تماشای هر منظره و کادری با نور نادرست می‌تواند آسیب‌های غیرقابل بازگشتی خصوصا به چشمان ما بزند. نگاه به کتاب با نور کم یا تلویزیون دیدن با نور کم اثرات بسیار مخربی روی ساختمان چشم و اعصاب می‌گذارد در افرادی سردرد و ضعف عصبی هم دنبال دارد.

بهترین راه جلوگیری از چنین مشکلاتی استفاده از نورهای گرم برای کارهای روزمره‌ است. اگر می‌خواهید کتاب بخوانید از نور گرم و ساده بدون فیلتر آبی استفاده کنید. طیف رنگ آبی که خصوصا در نورهای دیجیتالی مثل موبایل و لپ‌تاپ خارج می‌شود یکی از آسیب‌رسانترین طیف‌های نوری است.

راه دیگر اینست که گزینه نور شب دستگاه‌های دیجیتالی خود را شب‌ها روشن کنید. این‌کار از آسیب جدی خصوصا در محیط‌های تاریک جلوگیری می‌کند. چه دانشجوهایی که فقط در عرض شش ماه به دلیل مطالعه در نور کم آسیب‌های غیرقابل بازگشتی به جسم خود زده‌اند.

تاثیر روشنایی بر انتخاب‌ها

یکی از نقاطی که با نور تاثیر بسیار زیادی می‌بیند مغز بخش انتخاب‌ها است. محل یا شی نورانی که می‌بینید همیشه درست نیست و خیلی از مواقع فروشندگان از این ترفند برای فروش اجناس خود استفاده می‌کنند. شاید دیده باشید که در خیابانی شلوغ، دکه یک خرده فروش بیشتر از دیگران می‌درخشد. خرده‌فروش با این تکنیک توجه عابر را به دکه خود جلب می‌کند و باعث می‌شود تصمیم‌های هیجانی بگیرید.

بهتر است بدانید رنگ‌های چراغ راهنمایی و رانندگی نیز باتوجه به همین موضوع انتخاب شده است.

در طول روز چه طیف رنگ از نور برای انسان‌ها مفید است؟

انتخاب درست برای زندگی بهتر

تاکنون باید متوجه شده باشید که خیلی از بیماری‌ها مثل سردرد اختلال‌های ذهنی و ضعف اعصاب ریشه در محیط ما دارد. بیماری‌هایی که فقط با انتخاب درست و رعایت اصول می‌توانید از شرشان خلاص شده و خیلی راحت به زندگی خود ادامه دهید. آرتا الکتریک همراه شماست تا در انتخاب هرچه بهتر روشنایی مورد نیاز منزلتان کمک کند.

منبع:

• https://www.thelightbulb.co.uk/resources/light-affects-health/