نورپردازی پارکینگ [معرفی محصول و راهکارهای روشنایی]

امروزه، با توجه به افزایش روز افزون خودروها، اغلب ساختمان‌های اداری، تجاری و مسکونی دارای پارکینگ هستند. بر اساس قوانین موجود، معماران باید برای اکثر بناها و با کاربری‌های گوناگون، فضایی را به پارکینگ اختصاص دهند. پارکنیگ‌ها در حالت کلی به دو دسته مسقف و روباز تقسیم می‌شوند. پارکینگ می‌تواند برای مدت زمان کوتاهی استفاده شود و مربوط به کاربری‌هایی مثل فروشگاه، ادارات و یا اماکن فرهنگی باشد یا مانند پارکینگ آپارتمان‌ها و ساختمان‌های مسکونی برای مدت طولانی‌تری استفاده شود.

در طراحی این فضا باید اصولی را مد نظر قرار داد که مهم‌ترین آن، نورپردازی پارکینگ با رعایت تمامی اصول است. سیستم‌های روشنایی پارکینگ‌ها باید امنیت وسایل نقلیه را تضمین کنند و شرایطی را ایجاد کنند که افراد بتوانند هم در حالت پیاده و هم هنگام جابه‌جایی ماشین، به راحتی تردد داشته باشند. نورپردازی مناسب در پارکینگ علاوه بر ایجاد فضای روشن، باعث زیباتر به نظر رسیدن آن نیز می‌شود. در ادامه این مطلب از آرتا الکتریک ابتدا نکاتی را بررسی می‌کنیم که باید در هنگام طراحی سیستم روشنایی این محیط بدانید، سپس به معرفی محصولاتی می‌پردازیم که مناسب این فضا هستند.

انواع نورپردازی پارکینگ

• نورپردازی عمومی: در این نوع نورپردازی پارکینگ، نور تابشی ملایم است و تمام محیط پارکینگ را در برمی‌گیرد. نورپردازی عمومی در پارکینگ از اهمیت بالایی برخوردار است، چرا که باعث روشنایی کلی فضا و رفت و آمد راحت خودروها و افراد می‌شود. نورپردازی عمومی معمولا با چراغ‌های سقفی توکار و روکار انجام می‌شود.
• نورپردازی وظیفه‌ای: نورپردازی وظیفه‌ای شبیه به نورپردازی عمومی است، اما با این تفاوت که کوچک‌تر و متمرکزتر از آن است. این نوع نورپردازی زمانی مناسب است که در پارکینگ نیاز به نور بیشتری برای انجام کاری باشد. اجرای نورپردازی وظیفه‌ای معمولا با استفاده از چراغ‌های آویزی صورت می‌گیرد.
• نورپردازی دکوراتیو: این نوع نورپردازی بیشتر جنبه تزیینی دارد. نورپردازی دکوراتیو اغلب در پارکینگ‌های لوکس استفاده شده و باعث جذابیت بیشتر محیط می‌شود. در این شیوه از نورپردازی از لامپ‌های هالوژنی، ریسه نوری، لامپ‌های رنگی و… استفاده می‌شود.
• نورپردازی تاکیدی: این نوع نورپردازی همان طور که از نام آن پیداست، باعث تاکید بر یک قسمت خاص از پارکینگ می‌شود. نورپردازی تاکیدی در هر جایی از پارکینگ که استفاده شود، نگاه‌ها را به آن سمت جلب می‌کند.

اصول نورپردازی پارکینگ

در نورپردازی پارکینگ سه قاعده مهم مطرح می‌شود و این سه اصل در نورپردازی محیط پارکینگ نقش اساسی و غیر قابل انکاری دارند. در ادامه به بررسی این سه اصل مهم در روشنایی پارکینگ خواهیم پرداخت.

1- مصرف انرژی بهینه

پارکینگ‌ها مسقف و به خصوص پارکینگ‌های عمومی معمولا از نور طبیعی خورشید برخوردار نیستند. بنابراین، لازم است تا نور مصنوعی مناسب برای این فضاها در نظر گرفته شود. این منابع نوری در تمامی ساعات روز روشن خواهند بود و سبب مصرف انرژی برق زیادی می‌شوند. به همین خاطر، بسیار مهم است که چراغ‌هایی که برای پارکینگ استفاده می‌شود، از نوع کم مصرف باشند و در میزان مصرف انرژی صرفه جویی شود. استفاده از چراغ‌های پرمصرف نه تنها منجر به هزینه‌های زیاد برق می‌شود، بلکه باعث مصرف زیاد انرژی و آسیب به محیط زیست نیز خواهد شد.

2- توجه به شار نوری

شار نوری مقدار نور تابش شده از منابع نورانی است که با واحد لومن بیان می‌شود. در اکثر پارکینگ‌ها شار نور جدی گرفته نمی‌شود و یا پارکینگ‌ها بسیار تاریک هستند یا آن قدر روشن که چشم را آزار می‌دهند.

برای نورپردازی پارکینگ به صورت اصولی باید شار نوری مناسب باشد، به شکلی که نه آن قدر کم که فضا کم نور به نظر برسد و نه آن قدر روشن که باعث خیرگی و سردرد شود. به طور کل گفته می‌شود بهترین شدت روشنایی پارکینگ بین 50 الی 100 لوکس است.

3- محاسبه روشنایی پارکینگ برحسب مساحت

قبل از خریداری تجهیزات نورانی، لازم است تا مساحت پارکینگ و نوع متریال به کار رفته در پارکینگ را در نظر گرفته و تعداد چراغ‌ها را برای ایجاد روشنایی کافی در فضا محاسبه کنید. فضاهای بزرگ در پارکینگ احتیاج به چراغ‌هایی با لومن بیشتر دارند. بنابراین باید از چراغ‌هایی با توان مصرفی بالاتر استفاده کرد. قسمت‌های پر رفت و آمد در پارکینگ مانند ورودی و خروجی‌ها نیز به روشنایی بیشتری از فضاهای دیگر پارکینگ نیاز دارند که باید حتما در طراحی و محاسبه تعداد چراغ‌ها در نظر گرفته شوند.

استانداردی که برای نورپردازی پارکینگ‌ها وجود دارد، به این صورت بیان می‌شود که در پارکینگ‌های مسکونی به ازای هر 0.9 متر مربع روشنایی 50 لومن کافی است. برای پارکینگ‌های تجاری نیز میزان روشنایی 300 لومن به ازای هر 0.9 متر مربع توصیه می‌شود (هر وات بین 70 تا 120 لومن است).

نورپردازی قسمت‌های مختلف پارکینگ

نورپردازی قسمت‌های مختلف در پارکینگ متفاوت است و هر کدام دارای فرمول و محاسبات جداگانه‌ای هستند. به طور کلی نورپردازی پارکینگ شامل نورپردازی سقف، ستون‌ها، کف و دیوارها می‌شود.

1- نورپردازی دیوار‌ها و ستون‌ها

اگر پارکینگ از نورپردازی عمومی با شار بالایی برخوردار نیست، باید در ستون ‌ها و دیوار‌ها از ریسه‌های ال‌ای دی یا چراغ‌های خطی استفاده شود. البته لامپ‌ها یا چراغ‌های نصب شده بر روی دیوار و ستون‌ها نباید به گونه‌ای باشد که نور به طور مستقیم با صورت راننده و افراد حاضر برخورد کند. در نورپردازی دیوارهای پارکینگ، استفاده از چراغ‌های دیواری دکوراتیو و یا ریسه‌های شلنگی به عنوان نور مخفی رایج است و محیطی دلنشین و مدرن را در پارکینگ ایجاد می‌کند.

2- نورپردازی ورودی

ورودی پارکینگ نخستین مکانی است که افراد با آن برخورد می‌کنند، پس باید به زیباترین و بهترین شکل ممکن طراحی شود. به همین خاطر توصیه می‌شود در این قسمت‌ها از چراغ‌هایی با CRI بالای 80 استفاده شود تا کاربران نسبت به محیط احساس بهتری داشته باشند.

3- نورپردازی کف پارکینگ

نورپردازی کف پارکینگ رایج نیست، اما اجرای صحیح آن می‌تواند محیط متفاوت و خاصی را در پارکینگ ایجاد کند. برای مثال می‌توان از چراغ‌های دفنی برای مشخص کردن محدوده پارک هر اتومبیل استفاده کرد. نورپردازی کف پارکینگ نباید باعث ایجاد خیرگی در چشم رانندگان و عابران شود.

4- نورپردازی سقف

نورپردازی سقف مهم‌ترین قسمت نورپردازی پارکینگ محسوب می‌شود و مرجع اصلی تامین روشنایی در پارکینگ است. نورپردازی در پارکینگ بدون نصب چراغ‌های سقفی قابل تصور نیست و چراغ‌های سقفی نقش کلیدی در تامین روشنایی پارکینگ دارند.

نکات مهم در نورپردازی پارکینگ

• استفاده از لامپ‌های سنسوردار: این لامپ‌ها دائما روشن نیستند و فقط زمانی که ماشین یا شخصی از فضای پارکینگ عبور می‌کند، به صورت خودکار روشن می‌شوند. لامپ‌های سنسوردار، باعث صرفه جویی در مصرف انرژی و برق می‌شوند.
• پخش نور یکنواخت: در پارکینگ‌های بزرگ، برای این که نور به تمام قسمت‌های پارکینگ به صورت یکنواخت برسد، باید از لامپ‌هایی که شدت نور آن‌ها حداکثر 70 تا 75 درجه‌ عمودی است، استفاده شود و در فاصله‌های مناسب از یکدیگر نصب شوند.
• استفاده از لامپ‌های کم مصرف: جایگزین کردن لامپ‌های کم مصرف ال ای دی با لامپ‌های رشته‌ای و قدیمی باعث می‌شود همان شدت نور را با ولتاژ کمتر داشته باشیم. استفاده از سیستم‌های مدرن و هوشمند نورپردازی در پارکینگ، ظاهر زیبایی به پارکینگ داده و هزینه‌های مصرفی برق را به شدت کاهش می‌دهد.
• استفاده از لامپ‌های ضد گرد و غبار و ضد ضربه: پارکینگ‌ها محیط‌هایی سربسته‌ هستند که به دلیل رفت و آمدهای زیاد ماشین‌ها، به سرعت گرد و غبار می‌گیرند. همچنین تردد زیاد، احتمال شکستگی وسایل روشنایی را افزایش می‌‌دهد. بنابراین بهتر است از چراغ‌هایی استفاده شود که در برابر گرد و خاک و ضربه‌‌های ناگهانی مقاومت لازم را داشته باشند.
• استفاده از دیمر: نوری که داخل فضای پارکینگ وجود دارد در طول شبانه روز متفاوت است و دیمر می‌تواند میزان نور لامپ‌ها را کنترل کند. دیمر متناسب با نور ورودی، شدت نور را کم و زیاد می‌کند و به این شکل در مصرف برق هم صرفه جویی می‌ شود.
• تلفیق روشنایی عمودی و افقی: در نورپردازی پارکینگ باید از چراغ‌های افقی و عمودی به صورت همزمان استفاده شود. تلفیق روشنایی عمودی و افقی، باعث می‌شود سایه‌های به وجود آمده کمتر شود و دید واضح‌ تری به وجود آید.

محصولات مناسب نورپردازی پارکینگ

چراغ سوله و کارگاهی

چراغ‌های صنعتی محصولاتی هستند که در سوله‌ها و کارگاه‌ها استفاده می‌شوند و به صورت سقفی و یا آویز در بازار به فروش می‌رسند. در واقع مدل‌های مختلفی از چراغ‌های سوله‌ای و کارگاهی تولید شده است که مشتریان می‌توانند متناسب با نیاز خود یکی از آن‌ها را انتخاب کنند. می‌توان در چراغ‌های سوله‌ای و کارگاهی از لامپ‌های فلورسنتی یا لامپ‌های ال‌ای دی استفاده کرد. همچنین این چراغ‌ها ضد نم، ضد ضربه و مقاوم در برابر گرد و غبار هستند که با اطمینان می‌توان آن‌ها را در محیط‌های صنعتی و همچنین پارکینگ‌ها به کار برد.

پروژکتور

در پارکینگ‌های بزرگ طبقاتی استفاده از پروژکتور‌های کوچک رواج دارد تا تامین نور محیط آسان تر انجام شود. از آنجایی که اغلب پارکینگ‌ها دارای سقف‌های کوتاه هستند، استفاده از پروژکتور‌های بزرگ توصیه نمی‌شود، چرا که محیط گنجایش شار نوری بالای آن‌ها را نداشته و برای رانندگان خطر ساز می‌شود.

چراغ سنسوردار

برای روشنایی پارکینگ‌ها نصب چراغ‌های سنسوردار یک اصل مهم است که نباید نادیده گرفته شود. برای کاهش مصرف انرژی و راحتی روشن و یا خاموش شدن منابع نوری، چراغ‌های سنسوردار بسیار کاربردی هستند. این چراغ‌ها معمولا دارای فرستنده و گیرنده مادون قرمز هستند که در صورت تشخیص کوچک‌ترین حرکت چراغ را روشن می‌کنند و بعد از مدتی اگر فردی در دید این چراغ‌ها نباشد، خاموش می‌شوند. استفاده از چراغ‌های سنسوردار در نورپردازی پارکینگ باعث می‌شود به صورت اتوماتیک با تشخیص حرکت روشن شده و خاموش شوند. بنابراین احتیاجی نیست که افراد با کلید این چراغ‌ها را روشن و یا خاموش کنند. از طرفی باعث بهبود امنیت افراد و محیط نیز می‌گردد.

سنسورهای سقفی

سنسورهای سقفی با قابلیت نصب در سقف، یکی از تجهیزات مناسب برای اماکن عمومی پر تردد و پارکینگ ساختمان‌های مسکونی و اداری هستند و منجر به صرفه جویی در مصرف برق نیز می‌شوند. انواع سنسورهای سقفی قابلیت تنظیم میزان حساسیت دستگاه به حرکت یا صدا را دارند و می‌توان مدت زمان روشنایی آن‌ها را تنظیم کرد.

چراغ‌های اضطراری

چراغ‌های اضطراری محصولاتی هستند که در مناطقی با قطعی برق زیاد دارای کاربرد گسترده‌ای هستند. این نوع چراغ‌ها دارای باتری بوده و قابلیت شارژ و روشن شدن در زمان قطع برق را دارند. انواع چراغ‌های اضطراری در اشکال و اندازه‌های مختلفی تولید می‌شوند. شما می‌توانید متناسب با نیاز خود و محلی که قرار است از این چراغ‌ها استفاده کنید، یکی از انواع چراغ‌های اضطراری را انتخاب کنید.

در ساختمان داخلی این چراغ‌ها معمولا از لامپ‌های ال‌ای دی و SMD استفاده شده است که مصرف انرژی کمتری نسبت به لامپ‌های قدیمی دارند. از این محصولات می‌توان در راهروی ساختمان‌ها، هتل‌ها، پارکینگ‌ها، انبارها و به طور کلی هر محلی که در صورت قطع برق نیاز به نور وجود داشته باشد، استفاده کرد.