راهنمای کامل و کاربردی خرید سیم برق | قبل از خرید حتماً بخوانید!

تاریخ انتشار:
1401/04/26
نویسنده:
حسین شهرکی
مدت مطالعه: 
7 دقیقه
تخصصی برق و الکترونیک
اشتراک گذاری
راهنمای خرید سیم برق

در نگاه اول شاید مسئله پیش و پا افتاده‌ای به نظر برسد اما خرید سیم برق به‌اندازه خرید سایر لوازم الکتریکی نیاز به‌دقت و بررسی دارد. انواع سیم برق مانند شاهرگ حیاتی سیستم برق‌رسانی ساختمان، نقش انکارناپذیری را در هدایت و انتقال جریان الکتریسیته ایفا می‌نمایند. اگر اطلاعات بیشتری در این زمینه به دست آورید علاوه بر رعایت شرایط استاندارد بودن سیم برق، قادر به کاهش هزینه نهایی تمام شده تجهیزات الکتریکی ساختمان خواهید شد. اگرچه ارزان بودن قیمت سیم برق اهمیت دارد اما کیفیت محصول خریداری شده، طول عمر سایر لوازم برقی را افزایش داده و از آسیب‌های احتمالی جلوگیری خواهد کرد. پیشنهاد می‌کنیم جهت کسب اطلاعات بیشتر در این مورد، با ادامه مطلب “راهنمای خرید سیم برق” از آرتا الکتریک با ما همراه باشید.

همان‌طور که اشاره کردیم، کیفیت سیم برق بر طراحی و شیوه جانمایی سیستم برقی ساختمان هم اثر می‌گذارد و بهره‌وری آن را بهبود می‌بخشد. با پیشرفت روزافزون تکنولوژی در بخش‌های مختلف، اهمیت انواع سیم برق برای کاربردهای مختلف بیش‌ازپیش نمایان گردیده است. از سوی دیگر اگر انتخاب خوبی از جهت حفظ شرایط ایمنی نداشته باشید، امکان آسیب‌های جانی و مالی برایتان وجود خواهد داشت. توجه داشته باشید که بعد از کشف انرژی الکتریکی، استفاده از سیم برای انتقال آن تحولی شگرف را در اجرای سیستم‌های برق به وجود آورد. البته که پای پیشرفت و تکنولوژی به این صنعت باز شد و انواع سیم برق با ویژگی‌های خاص روانه بازار شده‌اند. توجه داشته باشید که سیم برق با کابل برق تفاوت دارد و در این مطلب به‌صورت تخصصی در مورد سیم برق صحبت خواهیم کرد.

سیم برق چیست؟

سیم برق که در اصطلاح لاتین Electric Wire نامیده می‌شود، ظاهری استوانه‌ای با قابلیت انعطاف‌پذیری بالا دارد. تمامی انواع سیم‌ از فلز رسانا و روکش پلاستیکی عایق تشکیل شده که سرتاسر آن را احاطه کرده است. سیم برق اما وظیفه بسیار مهمی را به دوش می‌کشد و جریان الکتریکی را به‌منظور انتقال توان از نقطه‌ای به نقطه دیگر هدایت می‌کند. به‌جرئت می‌توان گفت که انرژی الکتریکی یا همان برق مهم‌ترین کشف بشر تا حال حاضر بوده و بسیاری از لوازم کوچک و بزرگ با آن کار می‌کنند. از وسایل مربوط به یک‌خانه بگیرید تا کاوشگرهای ایستگاه فضایی در فضا از منبع انرژی الکتریکی استفاده می‌کنند. مهم‌تر از آن، نقش سیم برق در انتقال جریان الکتریسیته بوده که امکان استفاده از این وسایل را در هر مکانی ممکن کرده است.

از سیم برق به‌منظور هدایت جریان برق در سراسر یک ساختمان یا محل مورد نظرمان استفاده می‌گردد. عاملی که سبب این انتقال می‌شود، فلز رساناست که به طور معمول از جنس مس یا آلومینیوم است. هر سیم برق نیز برخی از ویژگی‌های عمومی مانند اندازه، قطر، جنس هادی، نوع روکش عایق، میزان انعطاف‌پذیری و مقاومت الکتریکی مشخص دارد. توجه داشته باشید که سیم برق کاربرد گسترده‌ای دارد و در هر محیطی نظیر منازل مسکونی، ادارات، فروشگاه، انبار، کارخانه و سایر به کار می‌رود. اگر شما نسبت به انواع سیم برق شناخت کاملی پیدا کنید، هنگام خرید  هم متناسب با نیاز خود محصولی با قیمت ارزان را انتخاب خواهید نمود. در ادامه مطلب از آرتا الکتریک با همین مقدمه در مورد سیم به استقبال معرفی انواع سیم برق خواهیم رفت، برای کسب اطلاعات بیشتر مطلب را تا انتها دنبال نمایید.

انواع سیم برق کدام‌اند؟

کاربردهای گسترده در موقعیت‌های مختلف هنگام انتقال جریان الکتریکی باعث پدیدآمدن انواع سیم برق شد. شاید این مسئله چندان برایتان ملموس نباشد، اما از سیم برق مفتولی و سیم برق افشان در موارد مخصوص به خودشان استفاده می‌شود، زیرا هرکدام ویژگی‌های منحصربه‌فردی دارد که برای هدف خاصی طراحی شده‌اند. اگرچه در کلیات وظیفه سیم برق مفتولی با افشان چندان تفاوتی ندارد و هر دو نوع جهت انتقال جریان برق استفاده می‌شوند. انواع سیم برق اعم از مفتولی و افشان در ظاهر تفاوت جزئی دارند، باتوجه‌به اینکه هر دو از روکش عایق پلاستیکی استفاده می‌نمایند اما فلز رسانای به‌کاررفته در آنها متفاوت است. احتمالاً تا الان با انواع سیم برق با رنگ و ظاهر متفاوت نیز آشنا شده باشید، بر همین اساس هرکدام مفهوم خاصی دارند که شاید بی‌توجهی به آنها شما را به دردسر بیندازد.

جالب اینکه انواع سیم برق علاوه بر طبقه‌بندی معمول که معرفی کردیم، بر اساس رنگ و روکش‌دار / بدون روکش نیز دسته‌بندی می‌شوند. شناخت سیم‌های برق مختلف نکات زیادی را در مورد سیستم برق‌رسانی ساختمان روشن می‌سازد. مواردی مانند اندازه سیم، مبدأ و مقصد سیم، رنگ و نوع مفتولی یا افشان جزئیات زیادی را در اختیار شما قرار می‌دهد تا با استفاده از آنها، دست به انتخاب بهتری بزنید.

در حالت کلی هر سیم برق تک رسانایی محسوب می‌گردد که می‌تواند ضخامت متفاوتی با سایر سیم‌های برق داشته باشد. به طور مثال انواع سیم برق اندازه ضخامتی با اعداد نشانه‌گذاری شده 0 تا 40 دارند که باتوجه‌به نوع استفاده بر حسب ضخامت استفاده می‌شوند. به طور معمول برای مصارف خانگی از سیم برق شماره 10 تا 20 استفاده می‌شود. هرچه ضخامت سیم برق بیشتر باشد، جریان قوی‌تری را از خود عبور می­دهد. باید به این نکته توجه کنید هر چقدر سیم قوی‌تر، عدد آن کوچک‌تر.

سیم برق افشان

هادی فلزی سیم برق افشان از جنس مس است و به‌صورت رشته‌ای در هم ‌تنیده شده‌اند. رشته‌های انبوه مس نازک هستند و انعطاف بسیار بالایی از خود نشان می‌دهند، به‌گونه‌ای که سیم افشان به سیم نرم نیز معروف است. همچنین وزن سبکی دارند که در کنار ویژگی انعطاف بالا، گزینه ویژه‌ای برای اجرای سیستم برق‌رسانی ساختمان به‌حساب می‌آیند. این دو ویژگی از جهتی اهمیت پیدا می‌کنند که فرایند سیم‌کشی به‌سرعت صورت خواهد گرفت. اگر روکش پلاستیکی یک سیم برق افشان را جدا کنید، با رشته‌های با ضخامت بسیار کم روبرو خواهید شد که بدون فاصله در کنار هم قرار گرفته‌اند. به سبب سهولت استفاده از این نوع سیم، اولین انتخاب از سوی مشتریان برای سیم‌کشی و اجرای سیستم برق ساختمان‌های مختلف متشکل از مسکونی، تجاری و صنعتی است. انواع سیم برق افشان دارای سطح مقطعی بین 0.25 تا 300 میلیمتر هستند.

در واقع سیم برق افشان از انبوهی سیم نازک درهم‌تنیده مسی یا آلومینیومی تشکیل می‌شود که دورتادور آن را روکش پلاستیکی عایق پوشانده است.  بدون شک سیم افشان منعطف‌ترین نوع موجود در بازار است که هنگام خرید سیم برق نکته حائز اهمیتی به‌حساب می‌آید. این ویژگی باعث شده تا به گزینه رایج بازار برای مصارف خانگی و حتی صنعتی تبدیل گردد. همچنین به طور گسترده برای نصب در داخل وسایل برقی و اجرای سیستم روشنایی، سیم‌کشی در محیط‌های خشک، استفاده در لوله برق، خرطومی و زیر و روی گچ به کار می‌رود. سیم برق نوع افشان در رنگ‌های مختلفی به بازار عرضه می‌گردد و برخلاف تصور عموم این مسئله هیچ ارتباطی باکیفیت آن ندارد. توجه داشته باشید که تنها میزان خلوص مس به‌کاررفته در سیم کیفیت نهایی محصول را تضمین می‌نماید.

مقایسه سیم برق افشان و مفتولی
مقایسه سیم برق افشان و مفتولی

سیم برق مفتولی

سیم برق مفتولی که به آن سیم خشک نیز می‌گویند، به‌صورت لایه مسی یا نوار رشته‌ای پوشانده شده با روکش عایق وجود دارد. برخلاف آنچه در مورد سیم افشان گفته شد، هادی فلزی سیم مفتولی به‌صورت تک رشته و ضخیم است. همچنین این نوع سیم انعطاف‌پذیری پایینی دارد و به همین دلیل نیز بیشتر در تابلو برق به کار می‌رود. اگرچه سیم مفتولی انعطاف پایینی دارد و به همین دلیل آن را سیم خشک نام‌گذاری کردند اما همین ویژگی باعث می‌شود تا به‌راحتی فرم گیرد. هادی فلزی سیم برق مفتولی به طور معمول از مس یا آلومینیوم است که البته نمونه آلومینیومی آن قیمت پایین‌تری دارد. شما می‌توانید از سیم برق نوع مفتولی در مسیرهای سیم‌کشی طولانی استفاده کنید که چندان نیاز به پیچاندن و خم کردن ندارد. از دیگر ویژگی‌های آن می‌توان به مقاومت بالای آن در برابر تنش‌های مکانیکی اشاره نمود.

بیشتر از سیم برق مفتولی برای اتصال استفاده می‌شود، بااین‌حال به سبب سختی آن برای فرایندهای مربوط به پیچاندن و خمش مناسب نیست. در موقعیت‌هایی که  امکان دارد سیم برق در اثر خم کردن دچار شکست شود، استفاده از این نوع سیم به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌گردد؛ بنابراین پیشنهاد می‌کنیم که از سیم برق مفتولی در بخش‌هایی استفاده شود که نیازی به پیچاندن و خم کردن نداشته باشد. سیم برق مفتولی را می‌توان باتوجه‌به نیاز و موقعیت سیم‌کشی انتخاب نمود و در اجرای سیستم برق‌رسانی استفاده کرد.

تفاوت سیم برق مفتولی با افشان در چیست؟

به طور حتم با مطالعه جزئیات مربوط به هر دو سیم برق مفتولی و افشان متوجه تفاوت‌های آنها شده‌اید. اگرچه هر دو مدل ظاهر مشابه‌ای دارند اما هادی رسانا در آنها تفاوت فاحشی را ایجاد کرده است. جدا از این سیم برق مفتولی تک‌رشته‌ای است اما مدل سیم افشان چندرشته‌ای و در هم تنیده است. همان‌طور که اشاره کردیم، سیم برق مفتولی فرم دهی خوبی دارد ولی در مقابل سیم افشان از انعطاف بالایی بهره نمی‌برد. همین موضوع باعث می‌شود تا هرکدام از این دو مدل، در برخی شرایط خاص عملکرد خوبی از خود نشان دهند. نکته مهمی که باید به آن توجه کنید این است که مدل مفتولی نسبت به افشان مقاومت الکتریکی پایینی دارد. باتوجه‌به ویژگی‌های انواع سیم برق که بیان کردیم، به نظر سیم برق افشان گزینه بهتری برای ساختمان باشد. البته که نمی‌توان از نقش سیم مفتولی به‌راحتی عبور کرد!

ما در ادامه چندین پارامتر را جهت مقایسه و تفاوت دو سیم برق مفتولی و افشان بررسی نمودیم تا دید وسیعی به بررسی آنها بپردازید. شما با دانستن نکات زیر به‌راحتی به نقش انواع سیم برق پی خواهید برد.

  • مقاومت اهمی: مقاومت اهمی در سیم برق افشان نسبت به مدل مفتولی بیشتر است.
  • خوردگی: سیم برق مفتولی پایداری بیشتری در محیط‌های مختلف شامل مرطوب و خشک از خود نشان می‌دهد.
  • هزینه: سیم مفتولی در مقابل نوع افشان از قیمت پایینی برخوردار است.
  • اتصالی: سیم مفتولی به علت ساختارش کمتر در معرض اتصالی کردن قرار دارد.
  • کاربرد: با اینکه هر دو مدل جهت اجرای هرگونه پروژه‌ای قابل‌استفاده هستند اما نوع نیاز شما، کاربرد آنها را تعیین خواهد کرد.
نکات مهمی که باید هنگام خرید سیم برق بدانیم!
نکات مهمی که باید هنگام خرید سیم برق بدانیم!

نکات مهمی که باید هنگام خرید سیم برق بدانیم!

شما می‌توانید به‌راحتی از یک فروشگاه الکتریکی نسبت به خرید سیم برق اقدام کنید، البته که در سال‌های اخیر و با توسعه کسب‌وکارهای فضای وب چنین امکانی از طریق وب‌سایت هم ایجاد شده است. به طور معمول نیز اولین سؤالی که از سوی فروشنده روبرو می‌شوید، در مورد نوع سیم دلخواهتان را بر اساس نوع استفاده است. همچنین باید اندازه سیم برق موردنیاز را قبل از مراجعه اندازه گرفته باشید، زیرا سیم برق به هر دو صورت متری و کلافی به فروش می‌رسد. اما یکسری پارامترهای فنی نیز هنگام خرید سیم برق وجود دارد که باید به آنها اهمیت داده شود. در واقع تفاوتی ندارد که انتخاب شما سیم برق مفتولی باشد یا افشان، چراکه باید از ایمنی و استاندارد برخوردار باشد. اگر انتخاب صحیحی نداشته باشید، امکان به‌وجودآمدن اختلال در اجرای سیستم برق‌رسانی ساختمان وجود دارد.

اگر تمام جزئیات را به‌خوبی مورد بررسی قرار دهید، به طور حتم خرید لذت‌بخشی را تجربه خواهید کرد. این مسئله هنگام خرید سیم برق می‌تواند سبب کاهش هزینه‌های نهایی تجهیزات الکتریکی شود. ما در آرتا الکتریک پارامترهایی را مدنظر قرار دادیم که هنگام خرید باید از سوی شما موردتوجه قرار گیرد.

  • نوع هادی رسانا: هادی سیم نقش اساسی در نوع کاربرد سیم برق ایجاد می‌کند. از دیرباز دو فلز مس و آلومینیوم کاربرد گسترده‌ای در تولید انواع سیم برق داشته‌اند.
  • سطح مقطع سیم: سطح مقطع یکی از عوامل مؤثر در عملکرد سیم است. سطح مقطع روی جریان الکتریکی و ولتاژ اثر دارد.
  • عدم وجود خراشیدگی روی سیم: هرگونه پارگی روی سیم برق می‌تواند بر اثر اتصالی کردن نتایج مخربی در پی داشته باشد.
  • استاندارد و ایمنی: ایمنی سیم اهمیت بالایی دارد. به طور معمول با علائم اختصاری مانند ISIRI و UL روی سیم نشان داده می‌شود.

علائم اختصاری روی سیم برق چیست؟

اگر تابه‌حال توجه کرده باشید، برخی از علائم اختصاری روی سیم برق درج شده است. این علائم معمولاً موارد مصرف سیم را نشان می‌دهد و اغلب در نقشه‌های مهندسی برای اجرای سیم‌کشی ساختمان دیده می‌شود. بد نیست که در این مورد جزئیات دقیق‌تری را به دست آورید تا هنگام انتخاب با دیدن این علائم دچار سردرگمی نشوید.

  • سیم NYA: این نوع سیم در نصب ثابت در محل‌های خشک مانند لوله پی‌وی‌سی و فولادی استفاده می‌شود. سیم NYA از یک‌لایه مسی با روکش پلاستیکی با رنگ‌های سبز، زرد، سیاه، آبی و قهوه‌ای تشکیل می‌شود.
  • سیم NYAF: نوعی سیم افشان با رشته‌های نازک سیم مسی به هم تابیده شده که روکشی با رنگ‌های سبز، زرد، سیاه، آبی و قهوه‌ای دارد. از سیم NYAF در نصب ثابت و در محل‌های خشک مانند داخل لوله‌های pvc و فولادی استفاده می‌شود.
  • سیم NYM: سیم NYM از لایه سیم مسی با رنگ کلاف سیاه، خاکستری یا سفید است که برای نصب ثابت در محیط‌های خشک و مرطوب کاربرد دارد.
  • سیم Y: این نوع سیم با مواد پی‌وی‌سی روکش شده و هم به‌صورت تک رشته و هم چندرشته‌ای وجود دارد که از آن در داخل لوله پی‌وی‌سی و فولادی جهت زنگ اخبار، تلفن و سایر دستگاه‌های علامت دهنده استفاده می‌شود.

از چه نوع سیم برقی استفاده کنیم؟

در پایان به یک سؤال اساسی برخورد می‌کنیم که به طور دقیق از چه نوع سیم برقی استفاده کنیم، سؤالی که از ابتدای مطلب درصدد پاسخ به آن بوده‌ایم. توجه داشته باشید که انواع سیم برق بر اساس نوع موقعیت و کاربرد انتخاب می‌شوند. هادی سیم‌های برقی اغلب از جنس مس، آلومینیوم یا آلیاژی ترکیبی از هر دو مدل فلز است. با اینکه مس هادی و رسانای الکتریکی بسیار خوبی به‌حساب می‌آید اما قیمت گران آن روی کیفیت انواع سیم برق اثر دارد. همین موضوع سبب می‌شود تا تولیدکننده و مشتری سراغ گزینه ارزان‌تر مانند آلومینیوم بروند.

در مقاله “راهنمای خرید سیم برق” آرتا الکتریک سعی نمودیم خرید بهترین انواع سیم برق ساختمان با قیمت ارزان را با ذکر جزئیات بیان کنیم. همچنین برخی از پارامترهای مهم برای انتخاب نوع سیم برق را یادآوری نماییم تا دیدی وسیع دست به انتخاب و خرید محصول مورد نیازتان بزنید. برای خرید یک محصول فوق‌العاده و باکیفیت حتماً تمام جزئیات مربوط به انواع سیم برق را به‌خوبی مورد بررسی قرار دهید. با اشتراک‌گذاری این مطلب در رسانه‌های اجتماعی دوستان خود را از این موضوع جذاب آگاه کنید. در پایان نظرات خود را با درج کامنت در مورد مباحث بالا با ما در میان بگذارید.

دیدگاه های کاربران

2 دیدگاه ثبت شده است . در بحث‌‌ پیرامون این مقاله شرکت کنید

  • سلام. من سیم خونمون آب شدش ، الان دوباره میخوام سیم بکشم ، یه ۶۰ متر سیم برق میخوام که به اندازه کافی قدرت داشته باشه توی خونه کولر گازی و مثلا با یه وسیله برقی دیگه موا سولاردوم روشن هست اینجوری دوباره آب نشه ،
    سیم برق روکش دار خوب میخوام ، به من گفتن سایز ۶ بندازی خوبه. ینظر شما سایز شش اکی هست برای این کار؟

    • سلام وقت بخیر
      مورد شما به چند مسئله مربوط میشه
      1- نوع کنتر تک فاز هستش یا سه فاز؟
      با توجه به این موضوع با دقت بیشتر می‌توان کابل را انتخاب کرد.

      2- کلید مینیاتوری که بعد از کنتر نصب شده چند آمپر ظرفیت داره؟
      احتمالا ظرفیت کلید مینیاتوری بالا بوده که اقدام به قطع نکرده و یا معیوب بوده.

      این مقدار کابل که شما می‌فرمایید با سطح مقطع 6 هم میتونه 6,5,4 , 10 رشته انتخاب بشه،

      با تمام این تفاسیر پیشنهاد می‌کنیم از کابل 4*6 یا 5*6 استفاده کنید البته استفاده از این نوع کابل با توجه به نوع مصرف زیادی که داری پیشنهاد می‌شه، کابل با سطح مقطع 6 در فاصله مورد نظر شما تقریبا می‌تونه تا 60 آمپر جریان رو به راحتی عبور بده و مشکلی پیش نیاد.این نوع کابل‌ها معمولا دارای یک روکش مشکی، یک روکش سفید از جنس PVC و در نهایت روکش های متعلق به هسته مسی هستند. توجه داشته باشید اگر جریان بالایی استفاده می‌کنید پیشنهاد ما استفاده از سیم با هسته مفتول هست.

      بعد از سیم کشی برای محافظت بیشتر حتما باید از کلید مینیاتوری مقاوم دربرابر نشت جریان استفاده کنید تا در زمانی که محصولات برقی در حالت جریان کشی قرار دارند این موضوع را تشخیص داده و جلوگیری کند؛ نشت جریان یا جریان کشی از اساسی ترین عوامل ایجاد آتش سوزی است که باعث گرم شدم سیستم کابل و آب شدم آن می‌شود. بعد از کابل کشی و نصب مینیاتوری نیاز به استفاده از محافظ‌های دوشاخه‌ای دارید تا اجازه ندهند دستگاه مصرف کنند اقدام به مصرف بیش از حد جریان کند. توجه داشته باشید اگر از محافظ استفاده نشود دستگاه می‌تواند از تمام ظرفیت مینیاتوری استفاده کند و در زمان قطع کل سیستم بعد از کلید مینیاتوری قطع می‌شود اما با استفاده از محافظ، فقط دستگاه متصل به محافظ قطع شده و حتی از آسیب جلوگیری می‌کند.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای موردنیاز با * مشخص شده اند.