موتور برق دیزلی چیست؟ بررسی ساختار، قطعات و کاربرد

موتور برق دیزلی وسیله‌ای است که انرژی حاصل از سوخت‌های مختلف عام از بنزین، گازوئیل یا گاز را به انرژی الکتریکی تبدیل می‌کند. به همین دلیل است در مواقعی که برق قطع می‌شود یا دسترسی به شبکه برق‌رسانی ممکن نیست (به خصوص هنگام انجام کارهای فنی با انواع ابزار برقی) و شما نیاز به تولید برق اضطراری دارید، از موتوربرق می‌توانید استفاده کنید. همان‌طور که اشاره شد، ژنراتورها بر اساس نوع سوخت خود به انواع مختلف تقسیم می‌شوند که یکی از آنها «موتوربرق دیزلی» است. این دستگاه به دلیل ویژگی‌های متفاوت می‌تواند برای بسیاری از کاربردهای خاص به شما کمک کند.

موتور برق دیزلی چیست؟

موتوربرق دیزلی نوعی ژنراتور است که سوختش را از دیزل یا همان گازوئیل تأمین می‌کند. نحوه کار این ژنراتور به این صورت است که مخلوط هوا و سوخت آن‌قدر فشرده می‌شود که دمای مخلوط بالا می‌رود. این افزایش دما باعث عمل احتراق می‌گردد. عمل احتراق نیز موجب عقب رفتن پیستون و تولید نیرو برای به کار افتادن موتوربرق می‌شود. درحقیقت، دیزل ژنراتور انرژی مکانیکی را به نیروی الکتریکی تبدیل می‌کند.

این موتوربرق‌ها بیشتر در ابعاد کوچک تولید می‌شوند. توان خروجی آنها را می‌توان به‌صورت تک‌فاز و سه‌فاز از 220 ولت تا 380 ولت تخمین زد. کاربرد دیزل‌ژنراتورها در مواقعی است که برق شهری قطع می‌شود و به منبع تغذیه اضطراری است. همچنین برای کاربردهای دیگری مانند ژنراتور ثانویه جهت تأمین برق بار اضافی شبکه و ارسال برق به شبکه برق‌رسانی استفاده می‌شوند. در نتیجه، از موتوربرق گازوئیلی می‌توان کمتر برای کاربردهای خانگی و بیشتر برای مصارف کشاورزی و صنعتی بهره برد.

قطعات اصلی موتور برق

هر دیزل ژنراتور از هشت قطعه مختلف تشکیل می‌شود. هر یک از این قطعات برای اینکه موتوربرق بدون مشکل و به بهترین شکل ممکن کار کند ضروری است. قطعات دیزل ژنراتور عبارت‌اند از:

• موتور: موتور منبع انرژی مکانیکی است که قدرت و توان دستگاه را مشخص می‌کند. هرچه قدرت موتور بیشتر باشد، برق بیشتری تولید می‌شود. توجه به کیفیت ساخت موتور در زمان خرید ضروری است.
• دینام: این بخشی از ژنراتور است که انرژی مکانیکی را از طریق القا به نیروی الکتریکی تبدیل می‌کند. دینام شامل هر دو بخش متحرک و ثابت است که با هم کار می‌کنند تا میدان الکترومغناطیسی و حرکت الکترون‌ها را ایجاد کنند.
• سیستم سوخت: این سیستم شامل مخزن سوخت، پمپ سوخت، لوله اتصال مخزن به موتور و لوله برگشت است. سیستم سوخت این امکان را برای ژنراتور فراهم می‌کند تا انرژی موردنیاز را تولید کند. اندازه مخزن سوخت در نهایت تعیین می‌کند که یک ژنراتور چه مدت می‌تواند فعال بماند.
• تنظیم‌کننده ولتاژ: پیچیده‌ترین بخش یک موتوربرق گازوئیلی است که ولتاژ خروجی را تنظیم می‌کند. این قسمت تضمین می‌کند که ژنراتور برق را با ولتاژ ثابت تولید می‌کند و از نوسانات شدید برق که در سرعت کار موتور خلل وارد می‌کند، جلوگیری خواهد کرد.
• سیستم‌های خنک‌کننده و اگزوز: سیستم خنک‌کننده برای جلوگیری از گرم‌شدن بیش از حد ژنراتور کاربرد دارد. این سیستم با تمام انرژی گرمایی اضافی تولید شده توسط موتور و دینام مقابله می‌کند. سپس خنک‌کننده تمام این گرما را از طریق یک مبدل حرارتی می‌گیرد. درحالی‌که سیستم اگزوز گازهای تولید شده توسط موتور دیزل را می‌گیرد، گازها را از طریق یک سیستم لوله‌کشی از ژنراتور خارج می‌کند.
• سیستم روغن‌کاری: این جزء ژنراتور به موتور متصل می‌شود و روغن را از طریق آن پمپ می‌کند تا همه قطعات بتوانند به‌خوبی کار کنند و روی یکدیگر ساییده نشوند.
• صفحه کنترل: پانل کنترل همه جنبه‌های عملکرد موتوربرق را از راه‌اندازی و سرعت اجرا گرفته تا خروجی‌ها کنترل می‌کند.
• قاب یا شاسی: قاب می‌تواند ژنراتور را در خود جای دهد و به‌عنوان یک محافظ عمل کند. بسیاری از ژنراتورهای دیزلی قابل‌حمل معمولاً در یک قاب محافظ قرار می‌گیرند که ضد آب هستند.

مزایای موتوربرق دیزلی

مزایای اصلی موتوربرق‌های دیزلی عبارت‌اند از:

• تعمیر و نگهداری نسبتاً کم: این ویژگی بدین دلیل است که موتور ژنراتور برای راه‌اندازی به قطعات کمتری نیاز دارد، بنابراین دیگر نگران تعویض شمع‌ها یا تعمیر موتورهای گازسوز نخواهید بود.
• مناسب محیط‌های صنعتی: موتورهای دیزلی در محیط‌های کاری صنعتی کاربرد دارند؛ بنابراین در شرایط مختلف محیطی در برابر سایش و پارگی زیاد مقاومت می‌کنند.
• ذخیره‌سازی ایمن: درحالی‌که گازوئیل هنوز قابل اشتعال است، خطر اشتعال کمتری نسبت به سایر انواع سوخت مانند بنزین دارد.
• توان خروجی بالا: دیزل‌ژنراتورها نسبت به انواع دیگر ژنراتورهای توان خروجی و قدرت بالاتری دارند و مدت‌زمان بیشتری کار می‌کنند.
• ارزان بودن سوخت دیزل: سوخت دیزل ارزان‌تر از بنزین است. به همین خاطر، این موتوربرق‌ها به کاهش هزینه‌های سوخت کمک می‌کنند.
• دوام و طول عمر بالا: یک موتور دیزلی عمر طولانی‌تری دارد. در مقایسه با یک موتور بنزینی معمولی، یک ژنراتور گازوئیلی می‌تواند تا 3 برابر بیشتر دوام بیاورد.
• آلایندگی کمتر: میزان ایجاد آلایندگی موتوربرق دیزلی بسیار کمتر از بنزینی است زیرا هم سوخت کمتری مصرف می‌کند و مواد آلاینده کمتری را در هوا پخش می‌کند.

نکته: صدای موتوربرق گازوئیلی در زمان کار بیشتر از موتوربرق بنزینی است.

نکات مهم در خرید موتور برق دیزلی

در زمان خرید موتوربرق دیزلی باید به دو نکته مهم اعم از حجم کار موردنیاز و توان دستگاه توجه کنید. باید بررسی کنید که موتوربرق را برای چه کاربردی می‌خواهید و در روز چند ساعت آن استفاده خواهید کرد. سپس میزان کاربرد موردنظر خود را توان دستگاه تناسب سازی کنید. قدرت خروجی دستگاه باید برق موردنیاز شما را برای ساعت‌های کاری موردنیاز فراهم کند.

ژنراتور گازوئیلی می‌تواند بسته به عوامل مختلف، قیمت متفاوتی داشته باشد. از فاکتورهای مؤثر در قیمت موتوربرق گازوئیلی می‌توان به مورد زیر اشاره کرد:

• شرکت سازنده (مارک)
• کیفیت ساخت
• مشخصات محصول
• آپشن‌های دستگاه
• قدرت و توان موتور
• میزان عرضه و تقاضا
• نوسانات نرخ دلار

اگر به دنبال یک ژنراتور کوچک، قابل‌حمل و پرقدرت هستید، ژنراتورهای دیزلی انتخابی عالی هستند. چیزی که ژنراتورهای دیزلی را به یکی از پیشتازان صنعت تبدیل می‌کند، قابلیت اطمینان بسیار زیاد، حداقل نیاز به تعمیر و نگهداری و راندمان بالاست.