لامپ بلک لایت چیست؟ | همه‌چیز درباره لامپ سیاه

تاریخ انتشار:
1400/09/06
نویسنده:
شهرزاد آتشگاهی
مدت مطالعه: 
2 دقیقه
آموزش نورپردازی
اشتراک گذاری
لامپ بلک لایت

اگر به دیدن فیلم‌های جنایی علاقه‌مند باشید، مطمئناً لامپ‌های آبی – بنفش را در دست کارآگاهان دیده‌اید که به وسیله آن‌ها در صحنه جرم به دنبال شواهد می‌گردند. این لامپ‌ها که در اتاق‌های گیمینگ هم استفاده می‌شوند، به بلک لایت مشهور هستند و از آن‌ها در صنعت پزشکی، محکومیت‌های قضایی، تشخیص اسناد جعلی، تبلیغات و… استفاده می‌شود. لامپ بلک ‌لایت در ظاهر شبیه به لامپ رشته‌ای یا فلورسنت است، اما تفاوت آن در نور فرابنفشی است که از این لامپ ساطع می‌شود. زمانی که یک لامپ بلک لایت در محیطی تاریک قرار داده می‌شود، اجسام فسفرداری که در آن محیط قرار دارند، می‌درخشند. برای آشنایی بیشتر با لامپ بلک لایت و کاربردهای آن در ادامه مقاله همراه ما باشید.

لامپ بلک لایت چیست؟

بلک لایت یا لامپ سیاه به طیفی از نور فرابنفش گفته می‌شود که با چشم غیرمسلح قابل‌مشاهده نیست و زمانی که به مواد حاوی فسفر می‌تابد، اجسام درخشان به نظر می‌رسند.

لامپ‌های رشته‌ای و مهتابی لایه‌ای درونی دارند که دارای ماده‌ای سفید رنگ است. این ماده با جیوه ترکیب شده و مانع از انتشار نور مضر فرابنفش می‌شود. اما در لامپ سیاه این ماده سفید رنگ به کار نمی‌رود و در تولید آن تنها از گاز جیوه استفاده می‌شود.

از طریق لامپ‌های بلک لایت، نور فرابنفش به اجسام تابیده می‌شود و این نور توسط آن دسته از موادی که حاوی فسفر هستند، جذب می‌شود. مواد فسفردار مانند ماده سفید رنگی که داخل لایه درونی لامپ مهتابی وجود دارد، عمل کرده و نور فرابنفش را به نور مرئی تبدیل می‌کنند.

مخترع بلک لایت کیست؟

لامپ بلک لایت اولین بار در سال 1935 توسط ویلیام بایلر اختراع شد. این مخترع در طول زندگی خود اختراعات زیادی در زمینه مواد شب تاب و نور افشان داشته است. ویلیام بایلر در سال 1927 در رشته فیزیک – شیمی فارغ‌التحصیل شد و در سال 1937 توانست مدرک دکترای خود را از دانشگاه میزوری دریافت کند. این مخترع کمی بعد از دریافت مدرک دکترای خود به عنوان دانشمند تحقیقاتی در شرکت جنرال الکتریک مشغول به کار شد.

لامپ بلک لایت چه لکه‌هایی را نشان می‌دهد؟

  1. مایعات بیولوژیکی: بازرسان صحنه جرم با استفاده از لامپ سیاه به دنبال لکه‌های خون خشک شده و یا پاک‌شده می‌گردند. اغلب مایعات بیولوژیکی حاوی مولکول‌های فلورسنت هستند که در اثر برخورد نور فرابنفش به آن‌ها، در تاریکی می‌درخشند.

2. شوینده‌های لباس: برخی از لوازم لباسشویی حاوی مواد فلورسنت هستند. تولیدکنندگان به مواد شوینده فسفر اضافه می‌کنند تا لباس‌ها سفیدتر دیده شوند. مواد شوینده بر روی لباس هیچ لکه قابل‌مشاهده‌ای باقی نمی‌گذارند، اما زمانی که در معرض پرتوهای لامپ بلک لایت قرار می‌گیرند، به رنگ آبی می‌درخشند.

3. جوهر نامرئی: جوهر نامرئی ساخته شده از آب لیمو در اثر تابش نور فرابنفش به راحتی مشاهده‌پذیر است.

لامپ بلک لایت چه کاربردهایی دارد؟

  • نظافت هتل و رستوران: در هتل‌ها و رستوران‌ها برای تمیز کردن محیط و به خصوص شستشوی ظروف از لامپ سیاه استفاده می‌شود. لامپ بلک لایت باکتری‌ها و کپک‌های موجود در محیط را که با چشم غیرمسلح قابل مشاهده نیستند، نشان می‌دهد.
  • صنعت پزشکی: متخصصان زیبایی و پوست از نور سیاه برای تشخیص یا درمان مشکلات پوستی استفاده می‌کنند.
  •  محکمه‌های قضایی: صحنه جرم با استفاده از لامپ سیاه بررسی می‌شود، چرا که در اثر تابش نور سیاه می‌توان مو، ناخن و بزاق دهان را به راحتی پیدا کرده و برای تشخیص متهم از آنها استفاده کرد.
  • جعل مدارک و چاپ اسکناس: لامپ بلک لایت علاوه بر شناسایی پول‌های تقلبی، می‌تواند تغییر در اسناد و جعل مدارک را نشان دهد. در جعل آثار هنری نیز می‌توان از لامپ سیاه استفاده کرد. رنگ‌هایی که امروزه در نقاشی استفاده می‌شوند، دارای فسفر هستند و در اثر تابش نور فرابنفش می‌درخشند.
  • پیدا کردن حیوانات گمشده: مو و ترشحات بیولوژیکی حیوانات در اثر تابش نور فرابنفش درخشان شده و پیدا کردن آن‌ها به سادگی امکان‌پذیر است.
  • تبلیغات: برای بهتر دیده شدن تبلیغات، در پرینت‌های دیجیتالی از لامپ سیاه استفاده می‌شود. صفحه نمایش‌های بزرگی که در خیابان یا استادیوم‌های ورزشی نیز قرار داده می‌شوند، دارای لامپ بلک لایت هستند.

مضرات لامپ سیاه چیست؟

نور فرابنفش به لایه‌های درونی پوست نفوذ می‌کند، در نتیجه اگر مدت زمان زیادی در معرض لامپ بلک لایت قرار بگیرید، به سرطان پوست مبتلا می‌شوید. امواجی که از لامپ سیاه ساطع می‌شوند، به دی‌ان‌ای آسیب رسانده، ویتامین A را از بین می‌برند و به‌مرور باعث پیری زودرس می‌شوند. علاوه بر این قرار گرفتن طولانی مدت در برابر لامپ بلک لایت می‌تواند به چشم آسیب برساند و منجر به ابتلا به آب مروارید شود.

 سخن پایانی

بلک لایت، کاربردهای متفاوتی دارد که استفاده از آن را در زمینه‌های مختلف، امکان‌پذیر می‌سازد. امیدوارم با خواندن این مقاله دیدی کلی نسبت به این لامپ پیدا کرده باشید. از همراهی شما سپاسگزاریم.

دیدگاه های کاربران

4 دیدگاه ثبت شده است . در بحث‌‌ پیرامون این مقاله شرکت کنید

  • سلام ایا این لامپ برای ضد عفونی کردن اب در حال گردش در صنعت پرورش ماهی خوبه یا نه؟

    • سلام وقت بخیر.
      برای ضد عفونی کردن حوضچه‌های پرورش ماهی باید از لامپ یو وی سی (UVC) که دارای طول موج 100 تا 280 نانومتر است استفاده کنید. لامپ بلک لایت این ویژگی را ندارد.

  • سلام وقت بخیر. برای انجام واکنش فتوشیمیایی به لامپ UV-A نیاز دارم ( 320n-395nm) برام خیلی اهمیت داره که طول موج در همین محدوده باشه. این لامپ مناسب کار من هست؟ طول موج دقیق این لامپ چنده؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. فیلدهای موردنیاز با * مشخص شده اند.