نحوه محاسبه مقدار سیم و کابل در سیم کشی ساختمان

در مراحل ساخت یک ساختمان، یکی از مهم‌ترین مراحل مربوط به سیم‌کشی درست است. سیم‌ها در واقع شریان‌های اصلی ساختمان هستند که می‌توانند جریان الکتریکی مورد نیاز برای کار کردن دستگاه‌های مختلف را در همه قسمت‌ها برقرار کنند. به همین دلیل در زمان ساخت یک ساختمان، محاسبه متراژ کابل کشی از اهمیت زیادی برخوردار است و باید به دقت انجام شود. روش‌های مختلف و نکات متعددی وجود دارد که در زمان محاسبه مقدار سیم و کابل ساختمان باید رعایت شود. اگر می‌خواهید بدانید مقدار سیم و کابل در سیم کشی ساختمان چگونه محاسبه می‌شود و متراژ هر سیم و کابل برق در سیم کشی ساختمان چقدر است، تا انتهای این مطلب از آرتا الکتریک همراه ما باشید.

نحوه محاسبه مقدار سیم و کابل مصرفی در سیم کشی ساختمان با نقشه

اولین قدم به منظور محاسبه متراژ کابل‌کشی ساختمان، این است که نسبت به تهیه و طراحی نقشه سیم‌کشی اقدام کنید. نقشه سیم‌کشی ساختمان را می‌توان یک راهنمای جامع و کامل دانست که دورنمایی از آنچه را که قرار است در عمل رخ‌ دهد، نشان می‌دهد. یکی از اصلی‌ترین کاربردهای نقشه سیم‌کشی ساختمان این است که با استفاده از آن می‌توان مقدار سیم و کابل مورد نیاز و مصرفی را به صورت دقیق محاسبه کرد. به طور کلی با استفاده از نقشه سیم‌کشی ساختمان می‌توان اطلاعات زیر را بدست آورد:

• میزان سیم و کابل برق مورد نیاز برای سیم‌کشی ساختمان
• میزان لوله فلکسی مورد نیاز برای سیم‌کشی در ساختمان
• تعداد لامپ‌ها، پریزها، کلیدها و محل قرارگیری فیوز، جعبه تقسیم و…

برای محاسبه مقدار سیم و کابل مورد نیاز برای سیم‌کشی ساختمان به نقشه‌ سیم‌کشی ساختمان مراجعه کنید. سپس متراژ‌های موجود را با یکدیگر جمع کرد تا متراژ کل سیم و کابل مورد نیاز برای سیم‌کشی را بدست آورید. 

نکته مهم در محاسبه متراژ سیم و کابل برق با نقشه ساختمان

به دلیل پیچ و خم‌هایی که ممکن است در زمان سیم‌کشی به وجود آید، توصیه می‌شود که متراژ بدست آمده از نقشه‌ها را در عدد 1.5 ضرب کنید تا در زمان اجرای سیم‌کشی با کمبود سیم برق مواجه نشوید. 

محاسبه مقدار سیم و کابل موردنیاز بر اساس زیر بنا

یکی از راهکارهایی که می‌توان برای محاسبه مقدار سیم مصرفی در سیم‌کشی ساختمان بکار گرفت، محاسبه بر اساس زیربنای ساختمان است. این راهکار یک روش تجربی است که معمولا توسط افراد فنی و متخصص در این زمینه مورد استفاده قرار می‌گیرد. به منظور محاسبه مقدار سیم و کابل مورد نیاز بر اساس زیربنای ساختمان باید به صورت زیر عمل کرد.

در این روش در قدم اول باید زیربنای تقریبی هر واحد مشخص شود. در ادامه به اندازه دو برابر عدد زیربنا برای واحد مربوطه سیم و کابل خریداری کرد. محاسبه مقدار سیم و کابل مورد نیاز به این روش تا حد زیادی به زیربنای ساختمان یا واحد مورد نظر بستگی دارد. بر اساس این روش باید تجهیزات مختلف را به میزان زیر خریداری کرد:

• مقدار سیم و کابل: دو برابر زیربنای محاسبه شده
• مقدار سیم و لوله: دو برابر زیربنای محاسبه شده
• تعداد قوطی‌ها: نصف عدد زیربنای محاسبه شده
• تعداد زانوها: معادل عدد زیربنای محاسبه شده

به عنوان مثال در صورتی که زیربنای یک ساختمان یا یک واحد برابر با 100 متر مربع باشد، باید به مقدار 200 متر سیم و لوله خریداری شود. برای سیم‌کشی این واحد به 50 عدد قوطی و 100 عدد زانو نیاز خواهد بود. در این روش معمولا تعداد قوطی‌ها با تعداد کلید و پریز برابر است. 

مقدار سیم و کابل مورد نیاز برای هر واحد چقدر است؟

برای هر قسمت چه سیمی نیاز داریم؟ یکی از مهم‌ترین سوالاتی است که در زمان سیم‌کشی ساختمان مطرح می‌شود. بر اساس استاندارد تدوین شده توسط نظام مهندسی، در سیم‌کشی ساختمان باید برای هر قسمت سیم متناسب با آن خریداری شده و مورد استفاده قرار بگیرد. بر اساس استاندارد نظام مهندسی، سیم مورد نیاز قسمت‌های مختلف در ساختمان به شرح زیر است:

• سیم مخصوص روشنایی: سیم نمره 1.5 (شامل 3 سیم فاز، نول و ارت)
• سیم برای پریزها: سیم نمره 2.5 (شامل 3 سیم فاز، نول و سیم ارت)
• سیم تلفن: سیم 2 زوج (4 رشته سیم) نمره 0.6 از نوع فویل‌دار
• کابل کولر آبی: کابل 5 رشته نمره 1.5 برای کلیدها تا پشت بام و 3 سیم نمره 2.5 برای جعبه فیوز تا کلیدهای کولر
• سیم کولر گازی: 3 رشته سیم نمره 4 برای کولرهای دارای توان زیر 32000 و سه رشته سیم نمره 6 برای کولرهای دارای توان 32000 به بالا
• کابل آنتن: کابل کواکسیال 75 اهم دارای هادی مسی
• سیم آیفون: کابل 4 زوج (8 رشته سیم) از نوع فویل‌دار از گوشی تا پنل آیفون
• کابل اصلی برق از کنتور تا جعبه فیوز: برای کنتورهای 25 آمپر از سه سیم نمره 4 و برای کنتورهای 32 آمپر از 3 سیم نمره 6

محاسبه مقدار سیم و کابل یک طبقه ساختمان

پس از آشنایی با انواع سیم‌های مورد نیاز در کابل‌کشی ساختمان این سوال مطرح می‌شود که برای یک واحد آپارتمان به چه مقدار از این سیم‌ها نیاز است. به منظور درک بهتر این مقدار مورد نیاز سیم و کابل در ساختمان، یک واحد آپارتمانی 100 الی 120 متری را در نظر بگیرید. برای این آپارتمان با این مساحت سیم‌ و کابل‌‌ها مختلف به میزان اشاره شده در زیر لازم است: 

• سیم فاز: 100 متر سایز 1.5
• سیم نول: 170 متر سایز 1.5
• سیم مربوط به سیستم اعلان حریق (کابل نسوز): 150 متر سایز 1.5
• سیم کابل تلفن: 60 متر
• سیم مربوط به پریز آنتن: 50 متر
• سیم مربوط به آیفون: 6 الی 10 متر
• کابل کولر: 10 الی 15 متر

سیم ارت چقدر نیاز داریم؟

به طور تقریبی در یک طبقه ساختمان، 170 متر سیم ارت سایز 1.5 نیاز است. بر اساس مبحث 13 کتاب قوانین ملی ساختمان؛ در ساخت یک ساختمان، علاوه بر پریزها باید برای سیستم‌های روشنایی، حتی اگر بدنه چراغ‌ها فلزی نباشد، از سیم ارت استفاده شود. زیرا این امکان وجود دارد که مالک یا ساکن فعلی یا بعدی تصمیم بگیرد بعد از مدتی چراغ‌ها را تعویض کرده و از چراغ‌هایی استفاده کند که دارای بدنه فلزی هستند. به همین دلیل این موضوع باید توسط مجریان و ناظران برق ساختمان در زمان ساخت مورد توجه قرار بگیرد. به طور کلی باید گفت که در محاسبه سیم ارت مورد نیاز باید منابع روشنایی نیز در نظر گرفته شود.

از چه رنگ سیم‌هایی باید در ساختمان استفاده کنیم؟

هر کدام از سیم‌هایی که در قسمت‌های مختلف ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند، دارای یک کد رنگی استاندارد و مشخص هستند تا بتوان آن‌ها را به راحتی تشخیص داد. سیم‌های مورد استفاده در ساختمان و رنگ‌های آن‌ها به شرح زیر است:

• سیم فاز: رنگ قرمز
• سیم برگشتی فاز (سیمی که از کلید به سمت مصرف‌کننده می‌رود): رنگ قهوه‌ای
• سیم نول: رنگ آبی
• سیم ارت: رنگ زرد با خطوط سبز رنگ

هر کلاف سیم برق چند متر است؟

در خصوص کلاف‌های سیم برق باید اشاره کرد که این کلاف‌ها در متراژ‌های 100 متری به فروش می‌رسند و افراد باید با توجه به محاسبات خود تعداد کلاف مورد نیاز را خریداری کنند. 

معرفی انواع سیم‌های مصرفی در سیم‌کشی ساختمان

سیم و کابل‌هایی که در ساختمان مورد استفاده قرار می‌گیرند، از جنبه‌های مختلف در دسته‌های متعددی تقسیم‌بندی می‌شوند.

1- جنس و ساختار

به صورت کلی از نظر جنس و ساختار سیم‌های مورد استفاده را می‌توان در دو دسته سیم مفتولی و سیم افشان تقسیم‌بندی کرد. سیم افشان کاربرد بیشتری در مقایسه با سیم مفتولی دارد و بیشتر در تجهیزات الکتریکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. 

2- سایز و ضخامت

منظور از سایز یک سیم، ضخامت آن است؛ هر سیم با هر ضخامتی که دارد دارای کاربری خاصی است. از رایج‌ترین سایزهای سیم می‌توان به 0.5، 0.75، 1، 1.5، 2.5، 4، 6، 10، 16، 25، 35، 50 میلی‌متر اشاره کرد.

3- رنگ و کاربرد

سیم‌ها و کابل‌های مورد استفاده بر اساس کاربردی که دارند دارای یک کد رنگی مشخص هستند که توسط استانداردهای ملی و بین‌المللی تعیین شده است. سیم‌های برق بر اساس رنگ و کاربرد شامل موارد زیر است: 

• سیم فاز: رنگ‌های قرمز، زرد و سیاه
• سیم ارت: زرد یا سبز
• سیم نول: آبی

در هنگام محاسبه متراژ سیم کشی ساختمان چه نکاتی مهم است؟

زمانی که قصد دارید مقدار سیم مصرفی در سیم‌کشی ساختمان را محاسبه کرده و بر اساس آن سیم و کابل و سایر تجهیزات را خریداری کنید، نکات زیر را مورد توجه قرار دهید. 

1- نوع و کاربرد ساختمان

این که ساختمان مورد نظر چه کاربری دارد تعیین می‌کند که به چه تجهیزات برقی نیاز بوده و همچنین برق با چه توانی باید تامین شود.

2- بار مصرفی و توان واقعی

تجهیزات الکتریکی که قرار است در ساختمان مورد استفاده قرار بگیرند دارای یک توان مصرفی مشخص هستند. با برآورد توان مورد نیاز آن‌ها می‌توان متراژ سیم و کابل مورد نیاز را به دقت تعیین کرد. 

3- ضریب ایمنی

ضریب ایمنی یکی از مهم‌ترین نکاتی است که در تعیین متراژ کابل باید مورد توجه قرار دارد. معمولا این ضریب بین 1.25 تا 1.5 است که برای محافظت در برابر نوسانات بار استفاده می‌شود. 

4- جریان مجاز

باید در زمان انتخاب سیم و کابل این موضوع را در نظر گرفت که کابل‌‌ و سیم برق مورد نظر توانایی پشتیبانی از چه میزان جریانی را دارد. جریان مجاز معیاری است بر اساس استانداردهای محلی تعیین می‌شود. 

5- طول کابل

در هنگام تعیین متراژ باید طول کلی کابل شامل طول عمودی، افقی و منحنیات را در نظر بگیرید. 

6- استانداردها

در زمان انتخاب سیم و کابل مناسب باید اطمینان حاصل کرد که محصولاتی خریداری شود که بر اساس استانداردها و ضوابط ملی و بین‌المللی تولید شده باشند تا بتوان امنیت و بهره‌وری سیستم برق را تضمین کرد. 

7- فاکتورهای محیطی

در زمان انتخاب سیم و کابل مناسب یکی از عوامل مهم که باید در نظر گرفته شود عواملی محیطی مانند تغییرات دمایی، رطوبت، تماس با مواد شیمیایی و غیره است. در واقع کابل مورد نظر زمانی می‌تواند بهترین کارایی را داشته باشد که با این عوامل سازگار باشد.  

جمع‌بندی

سیم‌کشی یکی از مهم‌ترین و اصلی‌ترین مراحل در ساخت ساختمان به حساب می‌آید زیرا می‌تواند دسترسی ساکنین را به انرژی الکتریکی در قسمت‌های مختلف تامین کند. به همین دلیل یکی از دغدغه‌های اصلی سازندگان ساختمان این است که بتوانند در زمان ساخت برآورد دقیقی از میزان سیم و کابل مورد نیاز برای استفاده در قسمت‌های مختلف داشته باشند و بر اساس آن نوع مورد نظر را انتخاب کرده و در حجم مورد نیاز خریداری کنند. روش‌های مختلفی برای تعیین متراژ مورد نیاز سیم و کابل وجود دارد که با در نظر گرفتن برخی نکات و شرایط می‌توان به صورت دقیق میزان مورد نیاز را تعیین کرده و بر اساس آن سیم و کابل مورد نظر را خریداری کرد.