آموزش نصب کلید و پریز برق

یکی از پرکاربرد ترین یراق آلات در طراحی دکوراسیون، کلید و پریز برق است. وجود کلید و پریز برق در هر محیطی که برق یا الکتریسیته در آن وجود دارد، الزامی است. از آن جایی که در دنیای امروز بخش‌های مختلف زندگی افراد به برق وابسته است، کلید و پریز قسمتی جدا نشدنی در ساختمان محسوب می‌شوند. به همین دلیل شاید نیاز داشته باشید کلید و پریز داخلی خود را تعویض کنید.

اگر در زمینه برق کشی ساختمان به صورت تخصصی فعالیت ندارید، با مطالعه این مقاله می‌توانید به سادگی کلید و پریز برق را تعویض کرده و نصب کنید. نصب کلید و پریز برق کار سختی نیست، اما نیاز به دقت و رعایت نکات ایمنی دارد. بی توجهی به استانداردهای لازم برای نصب کلید و پریز، علاوه بر خسارات جانی، برق کشی ساختمان را نیز با مشکل مواجه می‌کند.

نکات ایمنی برای نصب کلید و پریز برق چیست؟

  ترجیحاً اقدامی برای نصب کلید یا پریز جدید نکنید؛ اگر در منزل یا محیط کارتان کمبود پریز دارید، از یک سه راهی و چند راهی برق برای جبران آن استفاده کنید. اگر نور محیط کم است، نیازی به افزودن یک انشعاب و کلید برق جدید نیست و یک لامپ قوی‌تر مشکل شما را حل خواهد کرد.

نکاتی که باید قبل از تعویض کلید و پریز به آن توجه داشته باشید:

• قبل از نصب کلید و پریز، از قطع بودن فیوز اطمینان حاصل کنید.
• از کلید برق لوازم روشنایی منزل خود انشعاب نگیرید.
• کلید و پریز برق باید بیشتر از 5 سانتی متر از لوله گاز فاصله داشته باشند.
• برای نصب کلید و پریزها در ارتفاع پایین باید از محصولاتی که درپوش دارند استفاده کنید، تا خطر برق گرفتگی و آتش سوزی کودکان را تهدید نکند.
•  به یک پریز برق یا سیم رابط همزمان چند وسیله برقی را متصل نکنید.
• فراموش نکنید، نباید با دست خیس یا مرطوب پریز برق را لمس کنید

ابزار لازم برای نصب کلید و پریز

در وسایلی که برای نصب کلید و پریز به کار برده می‌شود، قدیمی یا جدید بودن ساختمان و محل نصب اهمیتی ندارد. ابزاری که برای نصب کلید یا پریز برق به آنها احتیاج دارید:

1. فازمتر
2. سیم چین
3. پیچ گوشتی (چهارسو یا دوسو)
4. چسب برق

مراحل نصب کلید و پریز برق با کادر تک خانه

نصب کلید و پریز جدید بدون حضور برقکار و فرد متخصص امکان پذیر نیست. اما تعویض کلید یا پریز قدیمی به سادگی ممکن است و تنها کافیست مراحل زیر را به ترتیب انجام دهید:

مرحله اول: قطع کردن جریان برق

قبل از انجام هر اقدامی برای نصب کلید و پریز، باید فیوز برق قسمتی را که قصد تعویض کلید یا پریز آن را دارید، قطع کنید. بعد از قطع کردن جریان برق، با استفاده از فازمتر از قطع بودن جریان الکتریکی مطمئن شوید.

مرحله دوم: جدا کردن کلید و پریز قدیمی

تعویض کلید و پریز قدیمی با نمونه‌های جدیدی که در بازار موجود است، یکی از مراحل نوسازی منزل است. برای جدا کردن کلیدها و پریزهای قدیمی، در ابتدا باید روکش آنها را بردارید. برای انجام این کار، با استفاده از پیچ گوشتی، پیچی که در وسط پریز قرار گرفته است را باز کرده و با استفاده از یک ابزار نوک تیز، روکش کلید یا پریز را جدا کنید.

سپس نوبت به خارج کردن پریز از داخل محفظه می‌رسد. برای انجام این کار، دو پیچ چهارگوشی که در دو طرف کلید و پریز قرار دارد را باز کنید. با باز کردن پیچ‌ها، گیره‌هایی که کلید و پریز را داخل محفظه نگه داشته اند، شل شده و به راحتی می‌توان کلید و پریز قدیمی را جدا کرد.

اگر در زمینه برق کاری تجربه دارید، بعد از جدا کردن کلید و پریز قدیمی، سیم‌هایی که به آن وصل است را نیز جدا کنید. چرا که بعد از گذشت مدتی سیم‌های رابط کهنه می‌شوند و نیاز به تعویض دارند.

مرحله سوم: تشخیص سیم‌‌های برق

برای انجام هر کار برقی در ابتدا باید سیم‌های فاز و نول را مشخص کرد. برای تشخیص فاز یا نول بودن هر سیم، از فازمتر استفاده می‌شود. با رعایت نکات ایمنی، فاز متر را به هر یک از سیم‌ها متصل می‌کنیم و دکمه ای که در ته فازمتر قرار دارد را با انگشت خود فشار می‌دهیم. اگر چراغ فازمتر روشن شود، سیم فاز است و غیر این صورت، سیم نول است.

توجه داشته باشید که دراین مرحله فیوز بخش مربوطه خاموش است. اگر درحال تعویض پریز برق هستید می‌توانید قبل از انجام هرکاری به وسیله فازمتر مشخص کنید کدام ورودی پریز فاز است. بعد از قطع کردن فیوز و هنگام جدا کردن سیم‌ها از پریز سیم مورد نظر را به وسیله چسب برق علامت گذاری کنید.

در کلید‌های تک پل برق هم که برای روشنایی استفاده می‌شود معمولا یک سیم وارد و همان سیم خارج می‌شود و این سیم فاز است. اگر مشاهده کردید که سیم برق حالت طبیعی خودرا از دست داده می‌توانید با سیم چین کمی از سیم برق را ببرید و دوباره روکش سیم را جدا کنید. اگه هنوز کلید برق نخریدید، چطور کلید برق مناسبی بخریم؟ کمک می‌کند بهتر تصمیم بگیرید.

مرحله چهارم: نصب مکانیزم کلید و پریز برق

کلید و پریز دارای دو قسمت مهم هستند:

1. قاب بیرونی
2. مکانیزم درونی

بعد از باز کردن رویه کلید یا پریز، به اتصال سیم‌های فاز و نول به ترمینال‌های مکانیزم برق می‌پردازیم. سپس کلید برق یا پریز را درون قوطی برق قرار می‌دهیم و پیچ‌های چنگه را می‌بندیم تا مکانیزم درونی در جای خود ثابت شود.

مرحله پنجم: نصب کادر تک خانه

در این مرحله کادر را بر روی مکانیزم برق قرار می‌دهیم و آن را در جای خود محکم می‌کنیم. سپس رویه پریز برق را روی کادر قرار می‌دهیم و پیچ‌های آن را با پیچ گوشتی می‌بندیم. رویه کلید برق با استفاده از گیره یا چفت در جای خود محکم می‌شود و برای انجام این کار باید کمی به رویه فشار وارد کنید.

مرحله آخر: وصل کردن فیوز برق

بعد از اتمام اتصال کلید و پریز برق جدید، دوباره به سراغ جریان برق و فیوز می‌رویم. برای بررسی کلید و پریز، جریان برق را وصل می‌کنیم. پریز را با استفاده از فازمتر امتحان می‌کنیم و در صورتی که چراغ فازمتر روش شد، پریز برق جدید به درستی متصل شده است. برای بررسی کلید برق نیز می‌توانید روشن شدن لامپ را ملاک قرار دهید.

شیوه نصب کلید و پریز برق در کادر دو خانه

اگر قصد دارید کلید و پریز مکانیکی را در کنار یکدیگر نصب کنید، به کادر دو خانه نیاز دارید. مراحل نصب کلید و پریز در کادر دو خانه تا حد زیادی مشابه با کادر تک خانه است. در ادامه همراه ما باشید، تا به گام‌های نصب کلید و پریز مکانیکی بپردازیم.

گام اول: تشخیص سیم‌‌های فاز و نول

بعد از قطع کردن فیوز برق، با استفاده از فازمتر به بررسی فاز یا نول بودن سیم‌ها می‌پردازیم. البته اغلب اوقات سیم فاز به رنگ مشکی و سیم نول دارای روکشی آبی رنگ است. سیم‌های برگشتی نیز روکشی زرد رنگ دارند.

گام دوم: نصب مکانیزم برق کلید و پریز

در ابتدا رویه کلید و پریز را جدا کرده و سپس سیم فاز را به ترمینال L و سیم نول را به ترمینال‌های N وصل می‌کنیم. بعد از آن نوبت به اتصال سیم‌های برگشتی به ترمینال‌های مربوطه می‌شود. در نهایت مکانیزم را داخل جعبه برق قرار داده و پیچ‌ها را می‌بندیم تا مکانیزم در جای خود محکم شود

گام سوم: اتصال کادر دو خانه

کادر دو خانه را بر روی مکانیزم‌های متصل شده درون جعبه برق قرار می‌دهیم. رویه کلید را با فشار بر روی کادر قفل کرده و برای اتصال رویه پریز باید پیچ‌های آن را محکم کنید.

گام نهایی: اتصال جریان برق

در نهایت فیوز اصلی برق را وصل کرده و از اتصال درست کلید و پریز در کادر دو خانه مطمئن می‌شویم. همانطور که در بالا توضیح داده شد، برای بررسی پریز برق از فازمتر استفاده می‌شود و درستی اتصال کلید برق را روشن شدن یا نشدن چراغ‌ها مشخص می‌کند.

استاندارد های نصب کلید و پریز

کلید و پریز در برق کشی ساختمان حساسیت بالایی دارد و در صورتی که استانداردهای لازم برای نصب آنها در نظر گرفته نشود، مشکلات بسیاری رخ می‌دهد. مهم‌ترین نکته‌ای که در سیم کشی ساختمان باید به آن توجه داشت، ارتفاع نصب کلید و پریز است.

تمام کلید و پریزهای برقی که برای روشنایی، برق و کولر در محیط‌های مختلف مانند آشپزخانه، حمام، اتاق‌ها و دیگر قسمت‌های ساختمان به کار برده می‌شوند، از نظر ارتفاع با یکدیگر متفاوت هستند. به طور کلی ارتفاع مناسب برای تمام کلیدهای روشنایی در حدود 110 تا 120 سانتی متر از سطح زمین است.

یک استاندارد مناسب برای ارتفاع نصب کلید و پریز در محیط‌های مختلف وجود دارد. این استاندارد به این شکل است:

• کلید کولرهای آبی و گازی در ارتفاع 130 سانتی متر از سطح زمین باید نصب شود.
• ارتفاع استاندارد برای نصب کلیدهای لامپ و روشنایی در حدود 110 تا 120 سانتی متر است.
• پریزهایی که در حمام نصب می‌کنید، باید در ارتفاع 120 سانتی متری از سطح زمین باشند.
• ارتفاع مناسب برای نصب پریز در سرویس‌های بهداشتی 30 سانتی متر است.
• ارتفاع استاندارد برای نصب پریزها در آشپزخانه در حدود 60 تا 120 سانتی متر است.
• کلید و پریز برق نصب شده در پذیرایی و اتاق خواب‌ها باید بین 30 تا 40 سانتی متر از سطح زمین فاصله داشته باشد.
• ارتفاع مناسب برای نصب پریز تلفن و آنتن مرکزی در حدود 30 تا 40 سانتی متر است.

استاندارد های نصب کلید و پریز برق در اتاق خواب چیست؟

1. در محل احتمالی قرار گیری تخت خواب، نباید پریز برق نصب شود.
2. توصیه می‌شود کلید یا پریز برق را در دیوار کناری درب نصب نکنید، چرا که در صورت باز بودن درب نمی‌توان از کلید یا پریز استفاده کرد.
3. برای صرفه جویی در هزینه سیم کشی ساختمان، تمامی کلید و پریزهای برقی که در یک اتاق خواب نصب شده اند، باید به یک جعبه فیوز متصل شوند.

استانداردهای نصب کلید و پریز برق در سرویس بهداشتی چیست؟

در سرویس‌های بهداشتی به دلیل استفاده از آب و گاز، رعایت استانداردهای نصب کلید و پریز از اهمیت ویژه ای برخوردار است. لازم به ذکر است، که استاندارد جهانی اجازه نصب کلید یا پریز را در داخل حمام و سرویس‌های بهداشتی نمی‌دهد. اما در صورتی که مجبور به نصب کلید یا پریز برق در سرویس بهداشتی یا حمام منزل خود هستید، نکات زیر را رعایت کنید:

1. کلیدها و پریزهای برق نباید در نزدیکی روشویی قرار داده شوند. در کمترین حالت باید 30 سانتی متر فاصله بین پریز برق و روشویی وجود داشته باشد.
2. برای نصب کلید در حمام و دستشویی بهترین مکان، پشت درب و بر روی دیوار مجاور است.

چگونه فاصله استاندارد نصب کلید و پریز را رعایت کنیم؟

نصب کلید و پریز برق از استانداردهای به خصوصی پیروی می‌کند. یکی از این استانداردها، فاصله مناسب برای نصب است. بهترین فاصله برای نصب کلید و پریز در نزدیکی شیر گاز، 50 سانتی متر است و باید کلید یا پریز برق را بالاتر از شیر گاز نصب کرد. اگر پریز در سمت راست، چپ و یا حتی پایین‌تر از شیر گاز نصب شود، رعایت فاصله 10 سانتی متر برای نصب پریز مناسب است.