راهنمای خرید موتور کولر آبی – بررسی کامل انواع و ساختار

موتور کولر آبی مهمترین قطعه در کولر است، زیرا بدون موتور، کولر اصلاً کار نخواهد کرد. این وسیله عمر نسبتاً کمی در مقایسه با سایر اجزای کولر که عموماً مکانیکی هستند دارد و تعویض و جایگزینی آن با قطعه نو همواره رایج است. سوختن موتور باعث می‌شود که مجبور به خرید موتور کولر آبی شویم، زیرا امکان تعمیر آن کم است. در واقع تنوع موتورهای کولر آبی موجود در بازار باعث می‌شود تا این سوال برای فرد پیش آید که از میان مدل و برندهای مختلف، کدام یک بهتر است؟ موتور منتخب باید چه ویژگی‌هایی داشته باشد؟ اگر این سوالات ذهن شما را هم درگیر کرده، توصیه می‌کنیم مقاله “راهنمای خرید موتور کولر آبی” از آرتا الکتریک را تا انتها مطالعه کنید. قطعا بعد از خواندن این مقاله می‌توانید یکی از بهترین موتورهای کولر آبی موجود در بازار را تهیه کنید. 

 موتور کولر چیست؟ 

موتور، مهمترین بخش کولر آبی است و عملکرد درست کولر به آن بستگی دارد. این قطعه که گاهی با نام دینام کولر آبی و الکتروموتور کولر نیز شناخته می‌شود قطعه‌ای الکتریکی است که عموماً بدنه آن از فریم ۵۲ ساخته شده از فولاد و پوششی تشکیل شده از رزین تولید می‌شود. با توجه به فولادی بودن بدنه، دستگاه ضدزنگ و رطوبت و در برابر خوردگی مقاوم است. وظیفه اصلی موتور، تامین قدرت چرخش بخش‌های مکانیکی دستگاه است‌. بدون این قطعه کولر نه تنها باد خنکی ایجاد نمی‌کند، حتی روشن نیز نخواهد شد. با روشن کردن کلید کولر، موتور شروع به کار می‌کند و با راه انداختن قسمت‌های دیگر، روند خنک سازی را آغاز می‌کند.

الکتروموتور کولر آبی جزء دسته موتورهای قفس سنجابی است. روتور دینام کولر با آلومینیم خالص و تحت فرآیند ریخته گری تحت فشار تولید می‌شود و برای خنک سازی از پره استفاده می‌کند. موتورهای کولر در بازار ایران به طور کلی دارای دو دور کند و تند هستند و در نتیجه با توجه به میزان سرمایش مورد نیاز می‌توان سرعت را کنترل کرد.

این قطعات دارای انواع مختلفی هستند. اما آنچه که تمامی موتورها را به یکدیگر شبیه می‌کند، درجه حفاظت IP22 است. این درجه حرارت نشان می‌دهد که قطعه شما در برابر گرما و حرارت زیاد از خود مقاومت نشان می‌دهد، و نمی‌گذارد که سیم کشی‌ها دچار آسیب شوند. قسمت‌های مختلف موتور به شرح زیر است:

• سیم پیچ استاتور
• پره‌های خنک کننده سر روتور
• ورقه‌های هسته استاتور
• بوش موتور
• روتور با پوشش روی
• محور موتور
• بدنه لعاب کاری شده
• حلقه‌های اتصال کوتاه قفس‌ها روتور با جنس آلومینیوم
• استاتور روکش شده با لعاب سخت
• روزنه‌های محوری روتور برای تهویه مناسب روتور
• روزنه‌های بدنه استاتور برای تهویه بهتر موتور کولر آبی
• پایه الکتروموتور
• درپوش آلومینیومی
• ورقه‌های هسته استاتور عایق
• پلاتین و صفحه کلید
• کلاهک گردگیر با محافظ انتهایی 
• لاستیک لرزه گیر
• قسمت متحرک مربوط به کلید گریز از مرکز
• بست فلزی نگهدارنده موتور به پایه

انواع موتور کولر کدام است؟

ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که موتور کولر آبی به چند دسته تقسیم بندی می‌شود؟ چه معیاری برای این دسته بندی مهم است؟ در پاسخ به این سوال باید بگوییم که بر اساس میزان قدرت بر حسب اسب بخار می‌توان موتور کولر آبی را به چندین دسته تقسیم بندی کرد. شما با در نظر گرفتن این تقسیم بندی راحت‌تر می‌توانید تصمیم بگیرید که کدام یک از  موتورهای موجود در بازار مناسب نیاز شما است. انواع موتور کولر آبی به شرح زیر است: 

• یک دوم (1/2): کولر با ظرفیت 4500 تا 5 هزار فوت مکعب بر دقیقه با یک دوم اسب بخار توان
• یک سوم (1/3): کولر با ظرفیت 3500 تا 4 هزار فوت مکعب بر دقیقه با یک سوم اسب بخار توان
• یک چهارم (1/4): کولر با ظرفیت 2500 تا 3 هزار فوت مکعب بر دقیقه با یک چهارم اسب بخار توان
• سه چهارم (3/4): کولر با ظرفیت 7 هزار فوت مکعب بر دقیقه با سه چهارم اسب بخار توان

این چهار موتور از نظر ظاهری با یکدیگر تفاوت‌هایی دارند که باعث می‌شود شناخت آن‌ها آسان‌تر شود. به عنوان مثال موتورهای یک چهارم دارای دستگیره‌ای سیاه رنگ و موتورهای یک سوم با دستگیره‌‌ای قرمز شناخته می‌شوند. موتور یک دوم نیز با دستگیره‌‌ای سفید رنگ در بازار موجودند. این نکته را نیز در نظر بگیرید که موتورهای سه چهارم از قدرت بیشتری نسبت به سایرین برخوردار هستند. به همین دلیل می‌توانند خنکی هوا بیشتری تولید کنند. 

تفاوت موتور کولر خازن دار و بدون خازن 

یکی دیگر از مهم‌ترین معیارهایی که برای تقسیم بندی موتور کولرها استفاده می‌شود داشتن یا نداشتن خازن است. خازن در موتورهایی استفاده می‌شود که به قدرت بالاتری برای فعالیت نیاز دارند. در واقع می‌توان گفت موتورهای یک دوم و سه چهارم به دلیل قدرت بالاتری که دارند، نیازمند خازن هستند. از دیگر تفاوت‌های موتور کولر خازن دار و بدون خازن می‌توان به مصرف برق اشاره کرد. تحقیقات نشان داده است که موتورهای بدون خازن برق بیشتری را برای فعالیت استفاده می‌کنند. 

نکات مهم در خرید موتور کولر 

از آنجایی که موتور کولر آبی یک قطعه بسیار حساس و مهم محسوب می‌شود، طبیعی است که نیاز باشد در هنگام خرید به نکات بسیاری توجه داشته باشید. در ادامه “راهنمای خرید موتور کولر آبی” برخی از مهم‌ترین نکات که باید برای خرید موتور کولر گازی به آن توجه شود را بیان خواهیم کرد. 

1- میزان مصرف انرژی موتور 

هیچ‌یک از ما دوست نداریم وسیله‌ای را خریداری کنیم که هر ماه هزینه زیادی برای ما به دنبال داشته باشد. به همین دلیل تقاضا برای خریداری قطعات و دستگاه‌های کم مصرف افزایش می‌یابد. این نکته در هنگام خرید موتور کولر گازی نیز صدق می‌کند. موتورهای کم مصرف که دارای رده انرژی A+ بهترین گزینه برای خرید هستند. البته احتمالاً چنین موتوری را در بازار پیدا نخواهید کرد، زیرا اکثر موتورها دارای رده انرژی B و C هستند.

2- میزان صدا تولیدی توسط قطعه 

از آنجایی که سر و صدا زیاد موتور کولر آبی ممکن است آرامش افراد را به هم زند بهتر است از موتورهایی استفاده کنید که در ساختار خود از بولبرینگ‌های مرغوب استفاده کرده‌اند. چرا که این موتورها نسبت به سایر موتورهای موجود در بازار صدای کمتری ایجاد می‌کنند. 

3- تناسب قدرت موتور و ظرفیت کولر آبی 

در هنگام انتخاب یک موتور کولر ایده آل لازم است تا شما ظرفیت دستگاه را نیز در نظر بگیرید. چرا که در غیر این صورت طول عمر موتور شما به طور قابل توجه‌ای کاهش می‌یابد. به عنوان مثال موتورهای سه چهارم اسب بخار بهترین گزینه برای ظرفیت ۶۵۰۰ به بالا هستند. برای کولرهای دارای ظرفیت ۴۵۰۰ تا ۵۰۰۰ بهتر است از موتورهای یک دوم استفاده شود. همچنین موتورهای یک سوم و یک چهارم به ترتیب برای ظرفیت‌های ۳۵۰۰ تا ۴۰۰۰ و ۲۵۰۰ تا ۳۰۰۰ مناسب هستند. 

4- استفاده از کلاج در موتور کولر آبی 

کلاج قطعه‌ای است که بیشتر در دینام‌های با کیفیت دیده می‌شود. وظیفه آن افزایش سرعت و قدرت چرخش پروانه و تسمه توسط موتور است. متاسفانه باید بگوییم که بسیاری از موتورها از این قطعه بی نصیب هستند. دلیل این امر را می‌توان هزینه‌های بالا کلاج دانست. 

5- وجود یا عدم وجود پایه در کولر آبی 

موتور کولر آبی به دو دسته موتورهای بدون پایه و موتورهای پایه دار تقسیم بندی می‌شوند. سعی کنید تا حد امکان موتورهایی را خریداری کنید که پایه دار باشند. چرا که این موتورها نصب آسان‌تری دارند. اگر در هنگام خرید موتور بی‌پایه تهیه کنید بعدها در هنگام نصب نیاز پیدا خواهید کرد که پایه مناسب را بیابید. این امر ممکن است کمی برای شما دردسر ساز باشد. پس چه بهتر است که از همان ابتدا نسبت به خرید موتورهایی اقدام کنید که پایه دار هستند. 

بهترین مارک موتور کولر آبی 

هنگامی که با قصد خرید موتور کولر آبی روانه بازار می‌شوید با برندهای مختلفی برخورد خواهید کرد. همین موضوع باعث می‌شود تا این سوال در ذهن شما شکل بگیرد که از زمان این همه برند سازنده کدام یک بهترین است؟ یا به عبارت دیگر بهترین مارک موتور کولر آبی کدام است؟ 

تجربه مصرف کنندگان نشان داده است که بهترین مارک موتور کولر آبی الکتروژن و موتوژن است‌. این دو برند برتر به دلیل ساخت موتورهایی با کیفیت بالا، طول عمر طولانی و همچنین قیمت مناسب توانسته‌اند نام خود را بر سر زبان‌ها بیندازند. به گونه‌ای که هر گاه سخن از بهترین مارک موتور کولر آبی می‌شود، نام این دو مجموعه به میان می‌آید. 

• موتوژن: شرکت الکتروموتور موتوژن بیش از 35 سال سابقه در طراحی و تولید انواع الکتروموتور تک فاز و سه فاز دارد. در بازار برند موتوژن با نام‌های موتور ژن، الکتروموتورژن و موتوژن تبریز قابل شناسایی هستند. محصولات این برند از کیفیت خوبی برخوردار هستند.

• الکتروژن: الکتروژن از برندهای معتبر بازار محسوب می‌شود که محصولات خود را برای کولرهای 3000، 5000 و 7000 به بازار عرضه می‌کند. قیمت مناسب موتور کولرهای آبی الکتروژن را باید مزیت عمده این برند نسبت به موتوژن دانست.

دینام کولر چگونه کار می‌کند؟

کولرهای آبی در گروه سیستم‌های تبخیری قرار می‌گیرند. دستگاه‌های تبخیری هوای گرم را از بیرون به وسیله یک سری پد فیلتر مرطوب (پوشال‌ها) که با آب از یک مخزن (پمپ آب کولر) در پایه دستگاه تامین می‌شود، جذب می‌کنند. آب پوشال‌ها، گرما را تبخیر کرده و هوای مرطوب ایجاد می‌کنند. نهایتاً هوای خنک و مرطوب داخل خانه دمیده می‌شود.

کولرهای تبخیری تا حدی هوای خانه را خنک می‌کنند و در کنار آن نسیم خنکی نیز می‌وزند. عملکرد بهینه و مناسب این سیستم‌ها، کاملاً وابسته به شرایط جوی است. دقیقاً به همین دلیل است که این دستگاه در بعضی از بخش‌ها مانند شهرهای جنوبی ایران اصلاً مناسب نیستند. بکولرهای تبخیری به شرایط خارجی مطلوب نیاز دارند و برخی از پنجره‌ها و درهای داخلی نیز باید باز گذاشته شوند تا هوای مرطوب خنک شده از خانه خارج شود.

از آنجایی که کولرهای تبخیری یک سیستم باز هستند، در هنگام استفاده، هوای خنک تازه را در خانه تامین می‌کنند، اما اگر شرایط مساعد نباشد، این سیستم چندان مناسب نخواهد بود. کولرهای تبخیری می‌توانند آلاینده‌های خارجی مانند دود، گرد و غبار و گرده‌ها را به داخل خانه بکشانند و در آتش‌سوزی یا روزهایی که شرایط جوی نامساعد است، بی‌استفاده شوند.

کانال‌های این سیستم نیز به تعمیر و نگهداری اضافی نیاز دارند تا هوای زمستانی وارد شده از کانال‌ها، راندمان سیستم گرمایشی را در روزهای گرم سال کاهش ندهد. با مسدود کردن مسیر خروج هوای گرم از دریچه‌ها و کانال‌ها و خروج از واحد خنک‌کننده روی سقف جلوگیری شود.