راهنمای خرید کابل آلومینیوم + بررسی انواع و نکات مهم

کابل آلومینیوم یکی از پرفروش‌ترین کابل‌های تولید شده است. هادی این نوع کابل از جنس آلومینیوم بوده و برای انتقال برق، اطلاعات و سیگنال از آن استفاده می‌شود. برای خرید کابل آلومینیوم باید با ویژگی‌های انواع مختلف این کابل آشنا باشید. امروزه کابل آلومینیوم را در مدل‌های مختلف تولید می‌کنند. ساختار هر یک از انواع کابل آلومینیوم با یکدیگر متفاوت بوده و کاربردهای مختص به خود را دارند. در ادامه مطلب به بررسی جزئیات بیشتری از انواع کابل آلومینیوم و راهنمای خرید این کابل می‌پردازیم.

کابل آلومینیوم چیست؟

برای انتقال جریان برق، سیگنال‌های مخابراتی و اطلاعات از تجهیزات مختلفی مانند سیم و کابل استفاده می‌شود. کابل یک تجهیز انتقال دهنده قطورتر از سیم است. به طور کلی هر کابل از دو بخش اصلی؛ هادی و روکش تولید می‌شود. البته هر یک از کابل‌های امروزی دارای یک یا چند بخش متمایز و مختص به خود نیز هستند. در گذشته تمام سیم و کابل‌های تولید شده؛ هادی مسی داشتند. در حالی که امروزه سیم و کابل‌هایی از جنس آلومینیوم نیز ساخته می‌شوند. کابل آلومینیوم دارای هادی آلومینیومی است و در اغلب موارد می‌توان آن را جایگزین کابل‌های مسی کرد. کیفیت رسانایی آلومینیوم کمتر از مس است، ولی در هر صورت یک هادی خوب محسوب می‌شود. در حال حاضر انواع مختلفی از کابل آلومینیوم با ویژگی‌های متنوع و منحصر به فرد تولید می‌شوند. 

اگر دوست دارید با دلیل استفاده از فلز آلومینیوم به جای مس آشنا شوید، توصیه می‌کنیم مقاله “چرا از سیم و کابل آلومینیوم به جای مس استفاده می‌شود؟” را مطالعه کنید.

مشخصات کابل آلومینیوم

آلومینیوم نیز مانند مس رسانای جریان برق، سیگنال و اطلاعات است. کمتر بودن میزان رسانایی آلومینیوم نسبت به مس هم دلیل خوبی برای بی کیفیت بودن کابل‌های آلومینیومی نیست. یک کابل آلومینیوم دارای ویژگی‌ها و مشخصات زیر است:

• رسانایی خوب
• وزن کم
• انعطاف‌پذیری مناسب
• مقاوم در برابر ضربات فیزیکی و خوردگی
• بهترین انتخاب برای انتقال جریان برق در مسافت‌های طولانی

کاربرد کابل آلومینیومی

از انواع کابل آلومینیومی در حوزه‌های مختلف برق، الکترونیک و مخابرات استفاده می‌شود. کابل آلومینیومی هم مانند کابل مسی یک تجهیز کاربردی و مناسب برای انتقال جریان برق و سیگنال‌های مخابراتی است. از جمله مهم‌ترین کاربردهای کابل آلومینیوم می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• انتقال جریان برق در نیروگاه‌ها، شبکه‌های توزیع و خطوط انتقال برق
• کابل‌کشی محیط‌ها و ساختمان‌های با کاربری متنوع
• انتقال سیگنال‌های مخابراتی

از انواع کابل آلومینیوم در هر محیطی برای انتقال جریان برق و سیگنال‌های مخابراتی استفاده می‌شود. دامنه استفاده از کابل‌های آلومینیومی بسیار وسیع بوده و این تجهیز یک جایگزین مناسب برای کابل‌های مسی گران قیمت است.

آلومینیوم شاخص “رسانایی به وزن” بهتری نسبت به مس دارد و بنابراین برای سیم کشی شبکه‌های برق از جمله خطوط انتقال برق سربار و خطوط توزیع برق محلی و همچنین برای سیم کشی برق برخی از هواپیماها استفاده می‌شود.

انواع کابل آلومینیوم

همانطور که گفتیم کابل‌های آلومینیوم را در مدل‌های مختلف با ویژگی‌های متفاوت تولید می‌کنند. ویژگی‌ها و ساختار متفاوت هر یک از انواع کابل آلومینیوم باعث شکل‌گیری کاربردهای ویژه‌ای برای این تجهیزات شده است. در ادامه مطلب به بررسی انواع کابل آلومینیوم می‌پردازیم:

1_ کابل آلومینیومی زره دار

یکی از منحصر به فردترین کابل‌های آلومینیومی؛ کابل آلومینیومی زره دار (کابل آرموردار) است. این نوع کابل علاوه بر روکش پلاستیکی، یک لایه روکش فلزی هم دارد. زره، آرمور یا همان روکش فلزی؛ آخرین لایه فلزی کابل زره دار است. زره کابل آلومینیومی ممکن است از فولاد، آلومینیوم یا سایر فلزات تولید شود.

ویژگی‌های کابل آلومینیومی زره دار

کابل آلومینیومی زره دار یکی از مقاوم‌ترین کابل‌های تولید شده است. این نوع کابل انتقال جریان برق و سیگنال از ویژگی‌های زیر برخوردار است:

• مقاومت بالا در برابر ضربات فیزیکی و مواد شیمیایی
• مقاوم در برابر خوردگی
• قابل نصب به صورت دفنی
• مقاومت بالا در برابر افزایش دما و اشعه ماوراء بنفش

با توجه به ویژگی‌هایی که کابل آلومینیومی زره دار دارد؛ از آن برای انتقال جریان برق در محیط‌هایی با فشار مکانیکی بالا و سایر شرایط نامساعد استفاده می‌شود.

2_ کابل آلومینیومی خودنگهدار

دسته‌ای از کابل‌های آلومینیومی در خطوط انتقال هوایی بر روی پایه قرار می‌گیرند. این نوع کابل‌های آلومینیومی را خودنگهدار می‌نامند. کابل خودنگهدار دارای یک سیم نگهدارنده است که به عنوان مسنجر هم شناخته می‌شود. 

ویژگی‌های کابل آلومینیومی خودنگهدار

انواع کابل آلومینیومی خودنگهدار برای انتقال جریان برق در خطوط هوایی کاربرد دارند. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های کابل آلومینیومی خودنگهدار می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• قیمت مناسب
• کاهش اتلاف انرژی
• وزن کم
• مقاوم در برابر خوردگی و پارگی
• نصب و تعویض آسان
• مقاومت بالا در برابر اتصال کوتاه

به دلیل وجود همین ویژگی‌ها؛ کابل آلومینیومی خودنگهدار در بیشتر حوزه‌ها جایگزین کابل مسی شده است.

3_ کابل آلومینیومی فشار قوی

کابل‌هایی که توانایی تحمل جریان‌هایی با ولتاژ بالاتر از 30 کیلو ولت و انتقال آن‌ها را دارند؛ کابل فشار قوی یا قدرت نامیده می‌شوند. از مدل‌های مختلف کابل آلومینیومی فشار قوی برای انتقال جریان برق در نیروگاه‌ها، شبکه‌های توزیع و خطوط انتقال استفاده می‌شود.

ویژگی‌های کابل آلومینیومی فشار قوی

کابل آلومینیومی فشار قوی یکی از کاربردی‌ترین کابل‌های تولید شده است. امروزه برای انتقال جریان‌های با ولتاژ بالا از کابل‌های آلومینیومی فشار قوی استفاده می‌شود. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های این نوع کابل می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• تحمل و انتقال جریان فشار قوی
• قیمت مقرون به صرفه
• مقاوم در برابر اشعه ماوراء بنفش، فشارهای فیزیکی و…

مدل‌های مختلف کابل آلومینیوم فشار قوی برای کابل‌کشی ساختمان‌های مسکونی، محیط‌های کوچک و… کاربرد ندارند. کاربرد کابل آلومینیومی فشار قوی به انتقال و توزیع جریان برق مربوط است.

4_ کابل آلومینیومی فشار متوسط

در کنار کابل آلومینیومی فشار قوی، مدل‌های فشار متوسط هم تولید می‌شوند. کابل‌های آلومینیومی فشار متوسط توانایی تحمل و انتقال جریان با ولتاژ 6 تا 30 کیلو ولت را دارند. کابل‌های آلومینیومی فشار متوسط در مدل‌های تک و سه رشته تولید می‌شوند. از این نوع کابل‌های آلومینیومی در داخل یا خارج از ساختمان و حتی به صورت دفن در زمین استفاده می‌شود.

ویژگی‌های کابل آلومینیومی فشار متوسط

کابل آلومینیومی فشار متوسط یکی از کاربردی‌ترین کابل‌های تولید شده است. استفاده از این دسته کابل‌های آلومینیومی به دلیل برخورداری از ویژگی‌های زیر رایج شده است:

• مقاومت بالا در برابر روغن، مواد شیمیایی و اشعه ماوراء بنفش
• مقاوم در برابر فشارهای مکانیکی 
• ضد آتش
• هالوژن فری

برای خرید کابل آلومینیومی ابتدا باید ویژگی‌ها و مشخصات هر یک از مدل‌های این کابل را بررسی کنید. در غیر این صورت کابل انتخاب شده تناسبی با کار مورد نظر شما ندارد.

5_ کابل آلومینیومی زمینی

در کنار سایر انواع کابل آلومینیومی، مدل‌های زمینی هم تولید می‌شوند. کابل‌های آلومینیومی زمینی در مدل‌های دو، سه و چهار رشته در دسترس هستند. ولتاژ اسمی این دسته از کابل‌های آلومینیومی؛ 0.6-1 کیلو ولت است. از کابل‌های آلومینیومی زمینی برای انتقال جریان با ولتاژ پایین استفاده می‌شود. 

ویژگی‌های کابل آلومینیومی زمینی

کابل آلومینیومی زمینی هم مانند سایر انواع این کابل؛ ویژگی‌های مختص به خود را دارد. ویژگی‌هایی که باعث شکل‌گیری کاربردهای گسترده این نوع کابل می‌شوند. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های کابل آلومینیومی زمینی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• قیمت ارزان و کاهش احتمال سرقت کابل
• مقاومت الکتریکی خوب
• نصب آسان
• وزن سبک

از مدل‌های مختلف کابل زمینی برای کابل‌کشی و انتقال جریان برق در محیط‌های مسکونی که ولتاژ پایین است استفاده می‌شود.

6_ کابل آلومینیوم هوایی

از مدل‌های مختلف کابل آلومینیوم هوایی برای نصب بر روی تیرهای برق، خطوط انتقال هوایی و موارد این چنینی استفاده می‌شود. این دسته از کابل‌های آلومینیومی در سه مدل ACC ،AAAC و ACSR در دسترس هستند. 

ویژگی‌های کابل آلومینیوم هوایی

با اطلاع از ویژگی‌های کابل آلومینیومی هوایی بهتر می‌توانید کابل مناسب را انتخاب کنید. از جمله مهم‌ترین ویژگی‌های کابل آلومینیوم هوایی می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:

• مقاوم در برابر تابش نور آفتاب و اشعه UV
• قیمت مناسب و مقرون به صرفه
• مقاومت مکانیکی بالا
• نصب و تعویض آسان
• رسانایی خوب

با توجه به ویژگی‌هایی که نام بردیم؛ کابل آلومینیومی هوایی یک جایگزین مناسب برای کابل‌های مسی گران قیمت است.

چک لیست راهنمای خرید کابل آلومینیوم

زمانی که تنوع یک محصول افزایش می‌یابد؛ انتخاب هم سخت می‌شود. درست است که در نهایت یکی از مدل‌های محصول مورد نظر انتخاب می‌شود، ولی درست بودن انتخاب از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است. برای خرید کابل آلومینیومی باید به نکات زیر توجه کنید:

1_ تعیین نیازها

اولین اقدام برای خرید کابل آلومینیوم؛ تعیین نیازهاست. این نیازها شامل میزان جریان، ولتاژ، شرایط محیطی، نوع نصب کابل و… هستند. برای مثال باید محل نصب کابل اعم خارجی یا داخلی را مشخص کنید. باید بدانید در محل نصب کابل؛ مواد شیمیایی، خورنده یا حتی امکان تابش اشعه UV وجود دارد یا نه. با انجام این کار می‌توانید مشخصات کابل مناسب را تعیین کنید.

2_ استانداردها و مقررات

برای خرید کابل آلومینیومی باید از رعایت استانداردها و مقررات ملی و بین المللی در تولید کابل‌ها مطلع شوید. برای انجام این کار باید به نشان‌های درج شده بر روی کابل توجه کنید.

3_ انتخاب کابل

برای انتخاب سایز کابل از میان مدل‌های موجود باید مشخصاتی مانند ولتاژ، جریان و طول مسیر را در نظر بگیرید. اندازه سطح مقطع کابل باید مناسب باشد تا جریان بدون افزایش نامطلوب دما منتقل شود. نوع عایق کابل آلومینیومی را نیز باید متناسب با شرایط محیطی انتخاب کنید.

4_ کیفیت و ضمانت

برای اطمینان از کیفیت کابل، اصل بودن برند تولید کننده و همچنین برخورداری کابل از گارانتی باید از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید. با انجام این کار هزینه صرف شده برای خرید کابل به هدر نخواهد رفت.

5_ نصب و نگهداری

توصیه می‌شود هنگام خرید کابل آلومینیومی درباره نحوه نصب و نگهداری از کابل هم سوال بپرسید. با انجام این کار چنانچه نصب و نگهداری اصولی از کابل به رعایت نکاتی خاص نیاز داشته باشد، از آن‌ها مطلع خواهید شد.

6_ هزینه کلی

هزینه‌ای که شما برای خرید کابل آلومینیومی پرداخت می‌کنید؛ فقط یک بخش از هزینه‌های کلی است. برای نصب، تعمیر، نگهداری و حتی جایگزین کردن کابل هم به صرف هزینه نیاز دارید. بنابراین با خرید کابل‌های با کیفیتی که قیمت بالاتر دارند؛ می‌توانید در پرداخت هزینه‌های مالی در بلند مدت صرفه‌جویی کنید.

آیا کابل آلومینیوم ارزان‌تر است؟

سیم کشی آلومینیومی برای یک خانه یا ساختمان تجاری با در نظر گرفتن این نکته که قیمت آن تقریباً نصف کابل مسی است، می‌تواند ارزان‌تر تمام شود. آلومینیوم همچنین بسیار سبک‌تر از مس است و کار با آن در شرایط خاص آسان‌تر و برای مسافت‌های طولانی‌تر ایده آل است.