تفاوت کابل تلفن هوایی و زمینی – بررسی کاربردهای هر یک

کابل تلفن یکی از پرکاربردترین انواع کابل مخابراتی است و برای برقراری ارتباط و همچنین انتقال داده در شبکه‌های مخابراتی کاربرد دارد. در واقع در صورتی که کابل تلفن وجود نداشت، درصد زیادی از روش‌های ارتباطی امروزی شکل نمی‌گرفت و برقراری ارتباط مخابراتی بین انسان‌ها امکان‌پذیر نبود. در راهنمای خرید کابل تلفن بررسی کردیم که کابل‌های تلفن در انواع و سایزهای مختلفی طراحی و تولید می‌شوند. بنابراین از هر کدام بر اساس ویژگی‌ها و قابلیت‌هایی که دارند در شرایط مختلفی استفاده می‌شود. دو نوع اصلی و مهم کابل‌های تلفن با نام کابل تلفن زمینی و کابل تلفن هوایی شناخته می‌شوند که نقش حیاتی در برقراری ارتباطات در دنیای امروز ایفا می‌کنند. 

جدول تفاوت کابل تلفن هوایی و زمینی

	کابل تلفن هوایی	کابل تلفن زمینی
متریال ساخت	چند رشته سیم مسی یا فیبر نوری	چند رشته سیم مسی
نصب و راه‌اندازی	در مجاورت هوا و روی دکل و تیر چراغ برق	در زیر زمین و دورن لوله برق
اتلاف حرارت	زیاد	کم
سطح مقطع	تعیین سطح مقطع فیبرنوری با واحد میکرومتر یا نانومتر	تعیین سطح مقطع هادی مسی با واحد AWG یا میلیمتر مربع
ظرفیت حمل ولتاژ	بالا	پایین
امنیت عمومی	کمتر	بیشتر
تشخیص عیب و تعمیر	پیچیده	به نسبت ساده‌تر
افت ولتاژ	بیشتر	کمتر
اثر تخلیه‌های صاعقه	دارد	ندارد
مقاومت	بیشتر	کمتر

لیست کامل تفاوت‌ کابل تلفن زمینی و هوایی

در مورد کابل‌های تلفن زمینی و هوایی باید گفت که کاربرد هر دو کابل، انتقال اطلاعات تلفنی است. محل نصب و موارد استفاده از آن‌ها اصلی‌ترین تفاوت کابل زمینی و هوایی است. تفاوت در محل بکارگیری تنها تفاوت بین این دو نوع کابل نیست. بلکه تفاوت‌هایی بین آن‌ها از جنبه‌های مختلف وجود دارد که در ادامه آن‎‌ها را بررسی می‌کنیم. 

1- متریال ساخت

کال تلفن زمینی از چند رشته سیم مسی تشکیل می‌شود که هر کدام از این رشته سیم‌ها به منظور اتصال یک خط تلفن به کار گرفته می‌شوند. در مقابل کابل تلفن هوایی متشکل از چند رشته سیم مسی یا فیبر نوری است که به صورت هوایی بر روی دکل‌ها و تیرها به منظور انتقال اطلاعات نصب می‌شود. 

2- نصب و راه‌اندازی

یکی از جنبه‌های تفاو‌ت کابل‌های زمینی و هوایی در نصب و راه‌اندازی آن‌ها است. برای نصب کابل‌های زمینی معمولا از لوله‌ برق و اتصالات در زیر زمین استفاده می‌شود. اما کابل‌های هوایی بر روی میله، ستون یا تیر برق و در فضای باز نصب شده و مورد استفاده قرار می‌گیرند. 

3- اتلاف حرارت

میزان اتلاف حرارت در کابل‌های زمینی به این دلیل که در زیر زمین نصب می‌شود در مقایسه با کابل هوایی بسیار کمتر است. زیرا قرارگیری کابل‌های هوایی در فضای باز باعث می‌شود که میزان اتلاف حرارت در آن‌ها افزایش پیدا کند. 

4- اندازه هادی‌ها (سطح مقطع)

در کابل‌های تلفن هوایی و زمینی، اندازه هادی با توجه به نوع کابل مورد استفاده و همچنین نیاز ارتباطی متفاوت خواهد بود. در کابل‌های زمینی معمولا از هادی مسی برای انتقال سیگنال و اطلاعات استفاده می‌شود. اندازه هادی مسی در کابل‌های تلفن زمینی بر اساس واحد AWG یا میلیمتر مربع تعیین می‌شود. 

اندازه هادی مورد استفاده از کابل‌های تلفن هوایی به نیاز ارتباطی و همچنین میزان مسافت انتقال داده‌ها و اطلاعات وابسته است. به طور کلی در کابل‌های تلفن هر چقدر اندازه هادی بزرگتر باشد، اطلاعات و داده‌ها با سرعت بالاتری انتقال می‌یابند. در کابل‌هایی که هادی آن‌ها فیبر نوری است، اندازه هادی با واحد میکرومتر یا نانومتر تعیین می‌شود. این موضوع به تعداد هسته‌ها و نوع فیبر نوری بستگی دارد. در این نوع هادی‌ها نیز هر چه اندازه هادی بزرگ‌تر باشد، مقاومت کابل در برابر اتلاف سیگنال نیز کاهش پیدا می‌کند. 

5- ظرفیت حمل ولتاژ

یکی از اصلی‌ترین موارد استفاده از کابل تلفن زمینی، انتقال سیگنال‌های تلفنی به کمک جریان الکتریکی در شبکه‌های مخابراتی یا سیستم‌های تلفن داخلی است. به همین دلیل از نظر ظرفیت ولتاژ به منظور جریان الکتریکی با ولتاژ نسبتاً پایین و مصارف تلفنی طراحی شده است. در کابل تلفن هوایی بسته به نوع هادی (مس یا فیبر نوری) به کار رفته و همچنین ساختار کابل، ظرفیت ولتاژ متفاوت خواهد بود. 

6- امنیت عمومی

با توجه به اینکه کابل تلفن زمینی در محیط کنترل شده‌تری قرار می‌گیرد از نظر امنیت عمومی شرایط بهتری دارد. همچنین با توجه به اینکه کمتر در معرض شرایط آب و هوایی و محیطی قرار دارد از ایمنی بالاتری برخوردار است. در مقابل کابل‌های تلفن هوایی با توجه به شرایط نصب در ارتفاع می‌توانند برای امنیت عمومی خطرناک باشد. با توجه به قرارگیری در معرض عوامل محیطی مختلف نیز،‌ ایمنی به مراتب کمتری دارند. 

7- تشخیص و تعمیر عیب

با توجه به اینکه کابل‌های تلفن زمینی در محل‌های نصب می‌شوند که دسترسی به آن‌ها آسان‌تر است و همچنین اطلاعات مکان‌یابی دقیق‌تری دارند، از نظر عیب‌یابی و همچنین انجام اقدامات تعمیری در شرایط بهتری قرار دارند. قرار گرفتن کابل‌های هوایی در ارتفاع باعث شده که برای شناسایی دقیق عیب و محل آن به تجهیزات خاصی نیاز باشد. 

8- افت ولتاژ

افت ولتاژ یکی از پارامترهای مهم در انتقال اطلاعات و داده‌ها به حساب می‌آید.در مورد کابل‌های تلفن زمینی باید گفت که با توجه به محل نصب و قطر کابل کمی که دارند از افت ولتاژ کمتری نسبت به کابل‌های تلفن هوایی برخوردار هستند. 

9- اثر تخلیه‌های صاعقه

بدون شک کابل‌های هوایی با توجه به نصب بر روی تیرها و پایه‌ها و قرار گرفتن در ارتفاع بسیار بیشتر از کابل‌های تلفن زمینی در معرض اثر تخلیه صاعقه هستند. 

10- مقاومت

با توجه به اینکه کابل‌های زمینی بیشتر در زیر زمین نصب شده و در معرض عوامل محیطی مختلف قرار ندارند، از مقاومت بالایی برخوردار نخواهند بود. در واقع میزان مس مورد استفاده در کابل و همچنین طول آن، تعیین کننده میزان مقاومت این نوع کابل است. اما در مقابل کابل‌های تلفن هوایی با توجه به محل نصب که در ارتفاع قرار دارد و همچنین قرار گرفتن در معرض عوامل محیطی و جوی مختلف و شرایط دمایی متغیر از مقاومت بالایی برخوردار هستند. 

معرفی کابل تلفن هوایی و زمینی

همانطور که گفته شد دو دسته اصلی و پرکاربرد انواع کابل تلفن، کابل‌های زمینی و هوایی هستند که هر کدام دارای ویژگی‌ها و قابلیت‌های منحصر به فردی هستند. به همین دلیل این کابل‌ها در شرایط و موقعیت‌های متفاوت نسبت به یکدیگر به کار گرفته می‌شوند. 

1- کابل تلفن زمینی چیست؟

یکی از پرکاربردترین انواع کابل‌های ارتباطی به حساب می‌آید که می‌توان از آن به منظور انتقال اطلاعات به صورت تلفنی از نقطه‌ای به نقطه‌ دیگر استفاده کرد. این نوع از کابل‌های تلفن به طور معمول یک ساختار چندرشته‌ای از جنس مس دارند که هر کدام از این رشته‌ها به یک خط تلفن اختصاص داده می‌شود. به منظور محافظت از کابل‌های تلفن زمینی در برابر عوامل مختلف محیطی و آسیب‌های فیزیکی، معمولا آن را زیر زمین و داخل لوله حفاطتی برق یا اطراف ساختمان‌ها مورد استفاده قرار می‌دهند. 

 از کابل تلفن زمینی به منظور انتقال سیگنال‌های صوتی استفاده می‌شود که امکان برقراری مکالمات تلفنی را فراهم می‌کنند. از کابل‌های زمینی علاوه بر شبکه‌های تلفن عمومی می‌توان در شبکه‌های خصوصی نیز استفاده کرد. این کابل‌ها به صورتی طراحی و تولید می‌شوند که بتوانند در برابر تداخلات الکترومغناطیسی مقاومت کنند تا با جلوگیری از نویزهای محیطی، کیفیت مکالمات تلفنی به میزان قابل توجهی افزایش پیدا کند. به طور کلی در ساختار ارتباطات تلفنی در دنیای امروز،‌ کابل‌های تلفن زمینی نقش حیاتی ایفا می‌کنند و در انتقال اطلاعات تلفنی با پایداری و ایمنی بالا عملکرد مؤثری دارند. 

کاربرد کابل‌های تلفن زمینی

همانطور که در معرفی کابل تلفن زمینی اشاره شد، این نوع کابل تلفن یکی از مهم‌ترین عناصر در ارتباط تلفنی و شبکه‌های ارتباط عمومی یا خصوصی به حساب می‌آید. ساختار مقاوم و قابلیت جلوگیری از تداخلات الکترومغناطیسی و نویزهای محیطی باعث شده که این نوع کابل به عنوان یک ابزار قابل اطمینان با عملکرد مؤثر در محیط‌های مختلف به منظور برقراری ارتباط صوتی با کیفیت مورد استفاده قرار بگیرد. از مهم‌ترین کاربردهای کابل تلفن زمینی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• قابلیت انتقال صدا و اطلاعات تلفنی از نقطه‌ای به نقطه‌ای دیگر به وسیله دستگاه تلفن در خطوط تلفن خانگی و شبکه‌های عمومی
• امکان ایجاد اتصال بین خطوط مختلف تلفن و همچنین اتصال مستقیم دستگاه‌های تلفن مختلف در یک محیط مانند دفاتر و ساختمان‌ها
• امکان برقراری ارتباط بین دستگاه‌های تلفن به صورت داخلی 
• امکان انتقال داده‌های مختلف تلفنی شامل شماره، پیام و اطلاعات مربوط به تماس‌ها
• امکان استفاده در سیستم‌های اعلام و اطفاء حریق به منظور انتقال اطلاعات به مراکز کنترل

2- کابل تلفن هوایی چیست؟

کابل تلفن هوایی یکی دیگر از انواع پرکاربرد کابل تلفن است که معمولا در فضای باز و بر روی برج‌ها و تیرها نصب می‌شود. این کابل‌ها وظیفه دارند که اطلاعات تلفنی را از نقطه‌ای به نقطه دیگر انتقال دهند. کابل هوایی معمولاً از چند رشته مسی یا فیبر نوری تشکیل می‌شوند. به همین دلیل از آن‌ها به منظور برقراری ارتباط تلفنی در فضای باز، مناطق روستایی و همچنین مناطقی که در آن‌ها امکان نصب کابل زمینی وجود ندارد، استفاده می‌شود. 

یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های کابل تلفن هوایی مقاومت بالای آن در برابر شرایط محیطی و جوی مختلف است. ازاین‌رو، می‌توان اطلاعات را به فواصل طولانی انتقال داد و ارتباطات پویا بین نقاط مختلف برقرار کرد. انعطاف‌پذیری بالای این نوع از کابل‌های تلفن در کنار قابلیت انتقال اطلاعات در شرایط دسترسی سخت باعث شده که کابل هوایی کاربرد گسترده‌ای داشته باشد و در بهبود ارتباط تلفنی بین مناطق مختلف نقش مؤثری ایفا نماید. 

کاربرد کابل‌های تلفن هوایی

کابل تلفن هوایی یکی از راهکارهای ارتباط مهم است که در شرایط جوی مختلف می‌توان مورد استفاده قرار داد. انعطاف‌پذیری بالای کابل‌های هوایی به همراه توانایی برقراری ارتباط در شرایط مختلف باعث شده که با استفاده از آن بتوان ارتباطات تلفنی را به میزان قابل توجهی بهبود بخشید. مهم‌ترین موارد کاربرد کابل‌های تلفن هوایی عبارتند از:

• امکان نصب در مناطق دورافتاده و مناطقی با عدم امکان استفاده و نصب کابل‌های زمینی
• امکان بکارگیری در حوادث و رخدادهای خاص مانند رویدادهای ورزشی یا عملیات اضطراری به منظور برقراری ارتباط تلفنی در فضای باز
• امکان استفاده در شرایط و موقعیت‌های بحرانی و اضطراری در پی بروز سوانح و حوادث طبیعی مانند سیل و زلزله به منظور برقراری ارتباطات اساسی با سرعت بالا
• امکان بکارگیری در عملیات‌ها و فعالیت‌های نظامی به منظور انتقال اطلاعات
• امکان استفاده در محیط‌های عمرانی و ساخت و ساز به منظور برقراری ارتباط فوری و موقت

جمع‌بندی

کابل تلفن را می‌توان پرکاربردترین نوع کابل دانست که به منظور برقراری ارتباطات تلفنی و انتقال داده از طریق سیستم‌های مخابراتی استفاده می‌شود. در واقع کابل‌های تلفن شرایطی را فراهم می‌کنند که نقاط و مکان‌های مختلف بر روی کره زمین بتوانند با یکدیگر در ارتباط باشند. این کابل‌ها از نظر نوع کاربرد در دو دسته کابل زمینی و کابل هوایی تقسیم‌بندی می‌شوند. هر دو نوع کابل نقش بسیار مهمی در برقراری ارتباط پویا و با کیفیت ایفا می‌کنند و هیچ یک با توجه به نوع کاربرد برتری نسبت به دیگری ندارد. از این رو مقایسه بین آن‌ها از نظر تفاوت‌هایی که دارند، به این منظور است که بتوان در شرایط مختلف از مناسب‌ترین کابل استفاده کرد.