اره برقی زنجیری چیست و چگونه کار می‌کند؟

چوب یکی از مواد پرکاربرد در زندگی انسان به حساب می‌آید که با استفاده از آن وسایل و ابزارهای مختلفی ساخته می‌شود. برای استفاده از چوب جهت ساخت وسایل مختلف نیاز به برش آن وجود دارد که توسط ابزاری به نام اره انجام می‌شود. اره‌ها در انواع مختلفی وجود دارند که یکی از پرکاربردترین مدل‌های آن اره زنجیری است که معمولا به نام اره برقی شناخته می‌شود. البته این تنها کاربرد اره نیست. امروزه از اره برای برش اره نیز استفاده می‌شود. اره زنجیری تقریبا همه‌کاره‌ترین نوع اره در بازار است. از آن‌ها می‌توان برای بریدن چوب، آجر، بتن و حتی برای عمل‌های جراحی نیز استفاده کرد. اره‌های برقی از زمان اختراع تا به امروز روند تکاملی زیادی را طی کرده به طوری که امروزه انواع مختلفی از این ابزار صنعتی در بازار وجود داشته و در دسترس قرار دارد. 

انواع مختلف اره زنجیری

اره زنجیری (Chainsaw) در انواع مختلفی در بازار موجود است. بر اساس شکل ظاهری و نوع طراحی، این اره‌ها به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند. دسته اول اره‌هایی هستند که در آن‌ها دسته نگهدارنده اره در بالای آن قرار گرفته است که کنترل دستگاه و تعیین حرکت آن را از بالا امکان‌پذیر می‌کند. استفاده از این مدل اره برقی برای افرادی مناسب است که در بالای محل برش قرار می‌گیرند. دسته دوم اره‌هایی هستند که در طراحی آن‌ها، دسته اره در پشت قرار می‌گیرد. این نوع اره‌ها برای کاربرانی که روی زمین و در سطح برش انجام می‌دهند مناسب و کابردی هستند. 

مهم‌ترین دسته‌بندی اره‌های زنجیری بر اساس نوع موتور و منبع تغذیه انرژی آن‌ها انجام می‌شود. بر این اساس اره‌های زنجیری به سه دسته اره زنجیری بنزینی، اره زنجیری برقی و اره زنجیری شارژی تقسیم‌بندی می‌شوند که در ادامه با ویژگی‌ها و قابلیت‌های هر یک از این اره‌ها آشنا می‌شویم. 

1- اره زنجیری بنزینی

یکی از متداول‌ترین و پرکاربردترین انواع اره زنجیری است که موتور آن‌ها با استفاده از سوخت بنزین نیروی محرکه لازم برای حرکت تیغه و ایجاد برش در چوب را فراهم می‌کند. این نوع اره‌ها دارای مخزن بنزین با ظرفیت‌های متفاوت هستند که به صورت دو زمانه کار می‌کنند. وجود این حالت باعث می‌شود که بخش زنجیر یا همان تیغه اره به کمک روغن نرم‌ شود و بتوان برای برش چوب‌های بزرگ و تنه درختان از این نوع اره استفاده کرد. قدرت و سرعت بالا در برش چوب و تنه درختان از مهم‌ترین مزایای این نوع اره زنجیری است. سر و صدا، ایجاد لرزش زیاد و مصرف بنزین بالا از معایب استفاده از اره‌های زنجیری بنزینی به حساب می‌آید. 

2- اره زنجیری برقی

این نوع از اره‌ها زنجیری از یک موتور دو زمانه و برقی ساخته می‌شوند که این امکان را فراهم می‌کنند که کاربر بتواند نیروی گشتاور موتور را کنترل کند. در این نوع اره‌ها موتور دستگاه به وسیله یک کابل برق یا سیم به منبع برق متصل می‌شود که به همین دلیل برای استفاده از این دستگاه نیاز به سوخت‌گیری وجود ندارد. این دستگاه‌ها نسبت به نوع بنزینی ابعاد کوچک‌تر و وزن کمتری دارند و همچنین از نظر قیمت نسبت به مدل‌های بنزینی مقرون به صرفه‌تر هستند. 

از دیگر مزیت‌های اره‌های زنجیری برقی نسبت به مدل بنزینی می‌توان عدم تولید دود و همچنین صدای کمتر اشاره کرد. اره‌ برقی برای تازه‌کارها و افرادی که علاقه دارند از این دستگاه در محل کار یا خانه برای برش انواع چوب استفاده کنند، بسیار مناسب خواهد بود. نیاز به سیم برق برای اتصال اره برقی به منبع تغذیه یکی از معایب این دستگاه به حساب می‌آید زیرا سیم و کابل باعث می‌شود که کاربر قدرت حرکتی کمتری داشته باشد. همچنین به دلیل امکان عدم دسترسی به منبع برق، امکان استفاده از اره برقی در هر محل و مکان امکان‌پذیر نخواهد بود. با توجه به نوع موتوری که در اره برقی به کار می‌رود، این نوع اره‌های زنجیری نسبت به نوع بنزینی از قدرت کمتری برخوردار هستند و اصولا برای کارهای برش‌کاری سبک گزینه مناسبی محسوب می‌شوند. 

3- اره زنجیری شارژی

یکی دیگر از انواع اره زنجیری محسوب می‌شود که نیروی محرکه لازم برای حرکت زنجیر و تیغه دستگاه توسط جریان برق تأمین می‌شود با این تفاوت که این دستگاه برای کار کردن نیاز به وصل شدن به صورت مستقیم به جریان برق را ندارد. در این دستگاه باتری‌های قابل شارژ تعبیه می‌شود و می‌توانند نیروی الکتریکی مورد نیاز برای کار دستگاه را تأمین کنند. با این حال شارژ باتری‌ها در این مدل اره‌ها محدود بوده به همین دلیل نمی‌توان با این ابزار به صورت بی‌وقفه و نامحدود کار کرد. اره‌های شارژی جزو کم‌قدرت‌ترین مدل‌های اره محسوب می‌شوند که معمولا برای انجام کارهای سبک مانند هرس کردن شاخه‌های درختان مورد استفاده قرار می‌گیرند. با این که اره‌های شارژی از قدرت بالایی برخوردار نیستند اما در میان سایر مدل‌ها قیمت بالاتری دارند. 

منبع تغذیه و انرژی اره برقی زنجیری چیست؟

همانطور که اشاره شد، نیروی محرکه مورد نیاز برای حرکت تیغه و زنجیر در اره‌های برقی توسط جریان الکتریسیته تأمین می‌شود و نیاز به مصرف هیچ نوع سوختی وجود ندارد. به همین دلیل این مدل از اره‌های زنجیری از وزن کمتر و ابعاد کوچک‌تری برخوردار هستند. از اره برقی می‌توان برای محیط‌های کوچک، کارهای محدود و به طور کلی مصارف خانگی و غیر صنعتی استفاده کرد. آلودگی صوتی ناچیز و لرزش بسیار پایین از مهم‌ترین ویژگی‌های اره برقی محسوب می‌شود. 

اره برقی از یک موتور محرک و یک زنجیر تیغ‌دار تشکیل می‌شود که این زنجیر در اطراف یک ورق فلزی به نام ساطور به چرخش درمی‌آید و فرایند برش چوب را به بهترین شکل انجام می‌دهد. مکانسیم عمل این نوع اره به این شکل است که نیروی گشتاوری که توسط موتور دستگاه تولید می‌شود به زنجیر انتقال پیدا کرده و باعث چرخش آن به دور ساطور و در نتیجه برش چوب می‌شود. 

تاریخچه اره برقی و تغییرات آن در طی سال‌ها

شاید باور این موضوع سخت باشد که بدانید ایده اولیه ساخت اره زنجیری هیچ ارتباطی با چوب‌بری و نجاری نداشت. نخستین اره زنجیری در اوایل دهه 30 میلادی و توسط یک پزشک ارتوپد آلمانی ساخته شد. دکتر برنارد هاین اولین اره برقی یا اره زنجیری را ساخت و نام Osteotome را برای آن انتخاب کرد. این ابزار از زنجیری دارای برنده‌های کوچک وصل شده به یکدیگر ساخته شد و توسط یک اهرم دستی به چرخ دنده متصل می‌شد. از این طریق به دور تیغه چرخانده شده و فرایند برش را انجام می‌داد. 

در واقع ایده طراحی اره برقی برای اولین بار توسط دو پزشک اسکاتلندی ارائه شد. اولین اره برای جراحی لگن و بیرون آوردن استخوان از بدن افراد آسیب دیده به کار رفت. این دو پزشک در بهبود ساختار اره‌های زنجیری و تبدیل آن‌ها به شکل امروزی، نقش بسیار مهمی داشتند. این دو پزشک ابتدا در سال 1926 یک اره برقی طراحی کردند که برای برش درختان مورد استفاده قرار می‌گرفت. در همین سال توسط یکی از این دو پزشک، کارخانه‌ای در شهر اشتوتگارت آلمان راه‌اندازی شد که به ساخت و تولید این نوع اره‌ها می‌پرداخت تا اینکه بعدها در سال 1929 یک اره بنزینی توسط آن‌ها عرضه شد.

بعدها با انتقال این اره‌ها به قاره آمریکا، دو شرکت معتبر در آن زمان اقدام به تولید و ساخت اره‌های برقی در این قاره کردند. این دستگاه‌ها در ابتدا به نحوی طراحی شدند که وزن زیاد و ابعاد بزرگی داشتند و برای انتقال آن‌ها نیاز به چرخ وجود داشت. در واقع این اره‌ها به قدری سنگین بودند که یک نفر امکان بلند کردن آن‌ها را نداشت و حتما باید این کار توسط دو نفر انجام می‌شد. 

در ادامه بعد از دوران جنگ جهانی دوم، پیشرفت چشمگیری در طراحی موتورها رخ داد و موتورها در آن دوران با پیشرفت صنایع آلومینیوم از کیفیت بهتر و بالاتری برخوردار شدند. این امر باعث شد که وزن موتورها به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کند. در نتیجه اره‌های برقی با وزن کمتری تولید شدند و امکان کار به تنهایی نیز امکان‌پذیر گشت. 

اما با این حال در سال 1996 میلادی کمپانی Moran Iron Works که در ایالت میشیگان آمریکا واقع شده است با طراحی و ساخت یک اره برقی غول‌پیکر، عنوان بزرگ‌ترین اره برقی جهان را به خود اختصاص داد. این اره برقی که توسط این کمپانی طراحی شد، دارای 1.83 متر طول و 6.98 متر عرض است. در حال حاضر در ایالت میشیگان به عنوان بزرگ‌ترین اره برقی جهان به نمایش گذاشته شده است. 

اره برقی چگونه کار می‌کند؟

اره برقی زنجیری یک ابزار برقی برای برش است و از یک موتور محرک و یک زنجیر تیغ‌دار تشکیل می‌شود. این زنجیر به دور یک ورق فلزی به نام ساطور به چرخش درآمده و عملیات برش را با قدرت و سرعت بالا انجام می‌دهد. نیروی گشتاور از قسمت موتور دستگاه به زنجیر منتقل می‌شود و آن را به حول ورق فلزی یا ساطور به گردش درمی‌آورد. ابزارآلاتی مانند فرز، پروفیل‌بر و… که برای برش‌کاری استفاده می‌شوند دارای یک محافظ هستند اما در اره برقی این چنین نیست و قسمت تیغه محافظ ندارد. به همین دلیل اره‌های برقی یکی از خطرناکترین ابزارها به حساب می‌آیند. موتور اره‌های زنجیری معمولا از نوع دو زمانه هستند تا مانند اتومبیل‌ها و موتورسیکلت‌ها، کاربر به راحتی بتواند نیروی گشتاور موتور را کنترل کند. 

راهنمای استفاده صحیح و ایمن از اره برقی

همانطور که اشاره شده به دلیل عدم وجود محافظ بر روی قسمت تیغه و زنجیر در اره برقی،‌ این دستگاه یکی از خطرناک‌ترین ابزارآلات به حساب می‌آید. به همین علت در هنگام استفاده از این ابزار باید یک سری نکات ایمنی مورد توجه قرار بگیرد. از مهم‌ترین نکات ایمنی در هنگام استفاده از اره برقی می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• استفاده از وسایل ایمنی مناسب مانند محافظ چشم (عینک)، دستکش و محافظ شنوایی در هنگام کار با اره برقی الزامی است. 
• آگاهی کاربر از پشت سر و محیط اطراف در هنگام کار کردن با اره برقی ضرورت دارد. 
• تمیز و تیز نگه داشتن تیغه اره برقی برای عملکرد و ایمنی بهتر این ابزار ضروری است.
• از کار کردن با اره برقی در شرایطی که تحت تأثیر مواد مخدر یا الکل هستید خودداری کنید
• توجه به دستورالعمل‌های سازنده دستگاه به منظور عملکرد ایمن زنجیرزنی ضرورت دارد. 

چگونه از اره برقی زنجیری به خوبی نگهداری کنیم؟

اره برقی یکی از ابزارهایی است که به واسط موقعیت شغلی خود به صورت مداوم مورد استفاده قرار می‌دهید. به همین دلیل باید از این وسیله به بهترین شکل نگهداری کنید. قبل از هر بار استفاده از دستگاه حتما میزان کشش زنجیر را بررسی کنید.پس از هر بار استفاده از اره برقی به خوبی قسمت‌های مختلف آن را تمیز و زنجیر آن را مرتب تیز کنید. پاک کردن و تمیز کردن اره برقی به سادگی و توسط یک پارچه تمیز انجام می‌شود. اما اگر لک یا کثیفی به خصوصی بر روی دستگاه وجود دارد می‌توانید آن را با آب و صابون به راحتی تمیز کنید. دقت کنید که پس از این کار به منظور جلوگیری از زنگ‌زدگی، دستگاه را به صورت کامل خشک کنید. 

تیز کردن تیغه یا زنجیر نیز کار ساده‌ای است. با یک سوهان گرد و یک سوهان صاف و ابزار عمق‌سنجی به راحتی قابل انجام است. یکی دیگر از نکات مهم در مراقبت و نگهداری از اره برقی، بررسی کشش زنجیر است. در صورتی که زنجیر دستگاه بیش از حد شل یا سفت باشد می‌تواند در زمان برش باعث ایجاد مشکل و آسیب جدی گردد. با استفاده از دستگاه سنجش کشش این کار را انجام دهید و در صورتی که زنجیر بیش از حد شل یا سفت بود، آن را اصلاح کنید. 

راهکارهایی برای کاهش آلودگی زیست محیطی هنگام کار با اره برقی

اره‌های زنجیری بنزینی که برای تأمین نیروی محرک لازم برای حرکت زنجیر نیاز به سوخت دارند، آلودگی‌هایی برای محیط زیست نیز در پی خواهند داشت. سر و صدای زیاد و همچنین دود ناشی از احتراق بنزین از جمله آلاینده‌هایی است که توسط این نوع از اره‌های زنجیری تولید می‌شود. اره‌های زنجیری از نوع برقی و شارژی به این دلیل که برای کار کردن نیاز به سوخت ندارند و انرژی لازم برای حرکت موتور توسط جریان الکتریسیته تأمین می‌شود، سر و صدای بسیار کمتر داشته و همچنین فاقد آلودگی ناشی از سوخت مانند بنزین هستند. به همین دلیل آلودگی قابل توجهی در صورت استفاده از اره‌های برقی محیط زیست را تهدید نمی‌کند.