خرید انواع کلید گردان و سلکتوری با قیمت ارزان
کلید گردان سلکتوری یک سوئیچ چند حالته است که بیشتر در تابلو برق و برای کنترل تجهیزات برق صنعتی استفاده می‌شود. بسیاری از دستگاه‌ها و مدارها برای انتخاب مدارهای الکتریکی یا حالت‌های مختلف در یک دستگاه، به سوئیچ‌هایی با موقعیت‌های متعدد و در دسترس نیاز دارند. همان‌طور که از نام این وسیله پیداست، از طریق چرخش بین این موقعیت‌ها حرکت می‌کنند.
از آنجایی که سوئیچ‌های عادی، معمولاً می‌توانند تنها به دو موقعیت دسترسی داشته باشند (روشن و خاموش)، تنظیمات یا دستگاه‌های پیچیده ممکن است به چندین سوئیچ نیاز داشته باشند. کلید گردان راه حل ساده‌تر و همه کاره را برای موقعیت‌های مختلف ارائه می‌دهد.
کلیدهای گردان به عنوان اجزای رابط انسان و ماشین (HMI) طبقه بندی می‌شوند زیرا راهی را برای اپراتورها برای تعامل و کنترل تجهیزات فراهم می‌کنند. انواع کلید گردان سلکتوری با پیکربندی‌های متعدد برای تنظیمات مختلف در دسترس است و بسته به نوع کاربرد طیف وسیعی از انتخاب را شامل خواهد شد.
بررسی ساختار کلید گردان
کلید گردان یا روتاری یک نوع کلید مکانیکی است که برای کاربردهای الکتریکی و الکترونیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. از این کلید به عنوان یک مولتی‌پلکسر برای تحویل یکی از چندین خروجی یاد می‌شود. کلید گردان می‌تواند به صورت دستی یا اتوماتیک، مسیر جریان برق را تغییر داده و برای راه‌اندازی و خاموش کردن سیستم‌های الکتریکی مورد استفاده قرار گیرد.
این کلید شامل یک شفت و چندین طرح کام است که به طور هم‌زمان چندین جفت تماس را تغییر یا تعویض می‌کند. با دوران یا چرخاندن شفت، تماس‌ها توسط کام‌ها باز یا بسته می‌شوند و جریان‌های الکتریکی را به یکی از خروجی‌های مورد نظر راه می‌دهد. همچنین، کلید گردان می‌تواند برای کنترل چندین عملیات و فعالیت الکتریکی در یک دستگاه یا سیستم استفاده شود.
این کلیدها برای کاربردهای مختلفی ازجمله راه‌اندازی و خاموش کردن سیستم‌های خودرویی، پتروشیمی، صنعتی و همچنین در حوزه‌های الکترونیکی، ارتباطات و کامپیوتری استفاده می‌شوند. کلید گردان معمولاً از مواد مقاوم در برابر سایش و سایر عوامل زیان‌آور ساخته می‌شود تا بتواند در شرایط سخت و نامطلوبی کار کند و بادوام باشد.
اهمیت این کلیدها در تجهیزات الکتریکی و الکترونیکی خیلی بالاست؛ به همین دلیل طراحی و ساخت آن‌ها باید با رعایت نکات ایمنی و استانداردهای لازم صورت گیرد. همچنین، برای انتخاب بهترین کلید گردان باید با توجه به نوع و کاربرد سیستم الکتریکی و شرایط کارکرد آن، جنس و سایز مناسب کلید گردان را انتخاب کرد.
کلیدهای گردان به صورت دایره‌ای حرکت می‌کنند و می‌توانند در چندین موقعیت متوقف شوند. آن‌ها برای کنترل بسیاری از مدارهای مختلف با یک سوئیچ استفاده می‌شوند. با چرخاندن محرک می‌توان مدارها را بسته به موقعیت آن روشن یا خاموش کرد. کلیدهای گردان همچنین می‌توانند به گونه‌ای طراحی شوند که چندین کنتاکت به طور هم‌زمان در یک موقعیت سوئیچ ایجاد شوند. درحالی‌که کلیدهای گردان را می‌توان در بسیاری از انواع تجهیزات صنعتی یافت، آن‌ها را می‌توان در تجهیزات مصرف کننده مانند ماشین برای تنظیم مواردی همچون سرعت فن نیز قرار داد.
بررسی ساختار کلید سلکتور (Selector Key)
کلید سلکتوری، یک نوع کلید مکانیکی است که به کاربر اجازه می‌دهد بین چند حالت مختلف یک دستگاه یا سیستم را انتخاب کند. این کلیدها معمولاً شامل چندین جایگاه و یک قسمت چرخشی هستند. هر جایگاه یک حالت مختلف را نمایش می‌دهد و با چرخاندن بخش چرخشی، کلید به حالت مربوطه تنظیم می‌شود.
کلیدهای سلکتوری در بسیاری از سیستم‌های الکترونیکی و صنعتی استفاده می‌شوند، از جمله ماشین‌آلات تولید، تابلوهای برق، روترهای شبکه، پنل‌های کنترل HVAC و سیستم‌های صوتی و تصویری. از مزایای کلیدهای سلکتوری می‌توان به دسترسی سریع و آسان به حالت‌های مختلف، امکان برنامه‌ریزی بیشتر و کاهش احتمال خطاها اشاره کرد. با این حال، برای استفاده بهینه از کلیدهای سلکتوری باید در توسعه و طراحی آن‌ها به نکات ایمنی و استانداردهای مناسب توجه شود.
اجزای اصلی کلید سلکتور
کلید سلکتور یک کلید مکانیکی است که می‌توان آن را به چپ، راست یا پهلو بچرخانید تا کنتاکت های الکتریکی را باز یا بسته کنید. این دستگاه‌ها عمدتاً برای راه‌اندازی یا توقف یک دستگاه یا سوئیچ بین دو یا سه مدار الکتریکی استفاده می‌شوند. سوئیچ‌ها نحوه انتخاب فرآیندها را انعطاف‌پذیرتر می‌کنند. اجزای اصلی کلید سلکتور شامل موارد زیر است:
- بخش اپراتور
- نگهدارنده
- بلوک تماسی
- بلوک LED نصب شده در محفظه
اصل کار کلید گردان
همه کلیدهای گردان در طرح‌ها و پیکربندی‌های مختلف، مانند دوک نخ ریسی یا روتور طراحی اولیه یکسانی دارند. با چرخش اسپیندل روی محور، پره به موقعیت‌های مختلف حرکت می‌کند و با پایانه‌های الکتریکی مربوطه تماس برقرار می‌کند و یک مدار متصل را فعال می‌کند یا حالت الکتریکی را تغییر می‌دهد (مثلاً از حالت روشن به خاموش).
این مدار از یک جزء دایره‌ای به نام ویفر عبور می‌کند. چندین مدار را می‌توان در یک مکان وصل کرد. اکثر کلیدهای گردان به جای سطح صاف، یک چرخ ستاره‌ای یا بریدگی دارند که به آن دوک چرخان می‌گویند. روتورها روی دوک قرار دارند و هر روتور دارای بازویی است که به سمت بیرون قرار گرفته است که می‌تواند هنگامی‌که سوئیچ در موقعیت خاصی قرار دارد با یک ترمینال تماس پیدا کند. بسته به تعداد روتورها، سوئیچ می‌تواند ده‌ها موقعیت مختلف داشته باشد و هرکدام را می‌توان به مدار خاصی متصل کرد.
برای قرار دادن کلید گردان در موقعیت مناسب، از مکانیزم مهار کننده استفاده می‌شود. این مکانیسم باعث می‌شود سوئیچ در موقعیت خود "کلیک" کند و تا زمانی که نیروی کافی وارد شود در جای خود بماند و از چرخش آزادانه سوئیچ و قرار گرفتن تصادفی در تنظیم اشتباه جلوگیری کند. دتنت از چرخی استفاده می‌کند که بریدگی‌ها یا شیارهایی در آن بریده شده و به روتور متصل است. هنگامی‌که چرخ به موقعیت صحیح رسید، یک بلبرینگ فنری یا تکه‌ای از فولاد فنری که به چرخ فشار می‌آورد، به شیاری که آن را در جای خود نگه می‌دارد فشار می‌دهد.
ترمینال‌ها معمولاً در فواصل چرخش ثابت (معمولاً 30، 45، 60 و 90 درجه) در اطراف دوک قرار می‌گیرند. این زاویه تعداد موقعیت‌های سوئیچ موجود را تعیین می‌کند. تعداد موقعیت‌های قابل انتخاب توسط کاربر می‌تواند توسط برخی از کلیدهای گردان با قرار دادن واشر در شکاف‌های طراحی شده خاص محدود شود. به عنوان مثال، اگر به یک سوئیچ 12 وضعیتی نیاز دارید، به سوئیچ 4 موقعیت سوئیچ کنید.
انواع کلید گردان
کلیدهای گردان می‌توانند در انواع مختلفی طراحی شوند که با توجه به نوع کاربرد و نیاز به استاندارد و نکات ایمنی، نوع مناسب کلید گردان باید انتخاب شود. در زیر به برخی از این انواع اشاره می‌کنیم:
- کلیدهای گردان وقفه‌ای: در این نوع کلیدها، تعداد مشخصی از حالت‌ها موجود است که حرکت کلید قبل از رسیدن به حالت بعدی، به یک لحظه وقفه می‌کند.
- کلیدهای گردان خطی: در این نوع کلید، شفت کلید به صورت خطی به جای چرخش، حرکت می‌کند و امکان انتخاب حالت‌های مختلف را به کاربر می‌دهد.
- کلیدهای گردان با فاصله یکنواخت: در این نوع کلید، فاصله بین وضعیت‌های مختلف کلید باید یکسان باشد، به این صورت که حرکت کلید از یک حالت به حالت دیگر، همیشه با فاصله یکسانی انجام می‌شود.
- کلیدهای گردان با فاصله غیر یکنواخت: در این نوع کلید، فاصله بین وضعیت‌های مختلف کلید ممکن است غیر یکنواخت باشد.
- کلیدهای دو سر برشی: این نوع کلیدها دارای دو سِر می‌باشند که هر کدام یک گروه از تماس‌ها را پوشش می‌دهند و با چرخاندن شفت کلید، حالت مختلف را انتخاب و عملکرد مورد نظر را انجام می‌دهند.
امروزه انواع مختلف کلیدهای گردان عرضه می گردند که شامل اسامی زیر است:
- کلید گردان یک‌طرفه
- کلید گردان دوطرفه
- کلید گردان تکفاز
- کلید گردان سه فاز
- کلید گردان ستاره‌ای
- کلید گردان دالاندر
- کلید گردان ولتمتر
- کلید گردان آمپرمتر
کاربردهای کلید گردان چیست؟
کلیدهای گردان برای اتصال یک مدار عملکردی درون یک دستگاه به منبع برق استفاده می‌شوند. بار الکتریکی وارد کلید می‌شود و سپس به مداری که در حال حاضر توسط سوئیچ انتخاب شده است هدایت می‌شود. کلیدهای گردان برخلاف سیستم‌های مبتنی بر نرم افزار مانند صفحه نمایش لمسی، یک سیستم کنترل مکانیکی قوی با بازخورد فوری دارند. در برخی تنظیمات، خطاهای نرم افزار می‌تواند خطرناک باشد یا باعث مشکلات مهم شود. در این میان آشناترین کاربردهای کلید گردان عبارت‌اند از:
- فن‌های سرعت متغیر
- کلیدهای نور گردان
- کلیدهای لامپ گردان
- دیمرها
کلیدهای گردان را نیز در موارد زیر خواهید یافت:
- تقسیم‌کننده‌ها و مبدل‌های صوتی حرفه‌ای (برای حرکت بین بلندگوها یا کانال‌های مختلف)
- گیتارهای کلید گردان 3 حالته و 6 حالته (برای انتخاب آهنگ‌ها و افکت‌های مختلف)
- رادیوهای دستی (برای حرکت بین کانال‌ها و باندهای مختلف)
- ولتمتر و تجهیزات اندازه‌گیری مشابه (برای انتخاب محدوده‌های مختلف)
- خودرو (برای انتخاب عملکردهای مختلف مانند تهویه مطبوع یا فن‌های قابل تنظیم)
- تابلوهای کنترل هواپیما
آن‌ها همچنین در طیف گسترده‌ای از تجهیزات ارتباطی صنعتی، پزشکی، ساختمانی و نظامی نصب می‌شوند، به عنوان مثال:
- تنظیم سرعت تسمه نقاله
- تنظیم فرکانس اسیلوسکوپ‌ها
- کنترل تجهیزات تشخیصی
در کل کلیدهای گردان اغلب با مدارهایی که نیاز به حرکت یکپارچه بین پیکربندی‌های پیچیده دارند، به کار می‌روند.
مزایا و معایب کلیدهای گردان
مزایای کلیدهای گردان عبارت‌اند از:
- این کلید می‌تواند حرکات دایره‌ای انجام دهد و در موقعیت‌های مختلف متوقف یا قطع شود.
- برای کارکرد هم‌زمان چندین کنتاکت با استفاده از موقعیت سوئیچ یکسان مناسب هستند.
- این نوع کلید دارای مزایای متعددی نسبت به کلیدهای دیگر است زیرا چرخش محرک می‌تواند مدار را بسته به موقعیت روشن یا خاموش کند و موقعیت‌های مختلف فعال‌سازی را امکان‌پذیر می‌کند.
معایب کلیدهای گردان عبارت‌اند از:
- این کلیدها به ندرت مورد استفاده قرار می‌گیرند زیرا وظایف سوئیچینگ پیچیده با استفاده از دستگاه‌های دیجیتالی مانند صفحه نمایش لمسی انجام می‌شود. با این حال، هنوز هم از کلیدهای گردان مکانیکی استفاده می‌شود، به ویژه در دستگاه‌هایی که آسیب به رایانه می‌تواند یک خطر امنیتی باشد.
- هزینه بیشتر است.
- با گذشت زمان قطعات مکانیکی فرسوده می‌شوند.
- تماس فیزیکی لازم است.
تفاوت کلید گردان با سایر کلیدها
کلید گردان، با سایر کلیدها مانند کلیدهای فشاری شستی (پوش باتن Push Button)، کلیدهای سوئیچ (Toggle Switch) و کلیدهای همراه (Momentary Switch) تفاوت‌هایی دارد. برخی از تفاوت‌های کلید گردان با سایر کلیدها عبارت‌اند از:
- انتخاب بین چندین حالت: کلید گردان به کاربر امکان می‌دهد بین چندین حالت مختلف دستگاه یا سیستم را انتخاب کند. در حالی که کلیدهای دکمه‌ای، کلیدهای سوئیچ و کلیدهای همراه فقط برای یک عملکرد خاص طراحی شده‌اند.
- طرح کام: کلید گردان شامل چندین طرح کام (contact) است و با چرخاندن شفت، تماس‌های الکتریکی را به یکی از خروجی‌های مورد نیاز راه می‌دهد. در حالی که در کلیدهای دیگر مانند کلید برق، تماس‌های الکتریکی با فشار دادن دکمه، بالا و پایین می‌روند و یا با حرکت یک سوئیچ از یک جایگاه به جایگاه دیگر حرکت می‌کنند.
- ساختار فیزیکی: کلید گردان با ساختار فیزیکی از پاکت‌های پریتال فنولیک مانند قطعات فلزی و مخلوط‌های پلاستیکی تولید می‌شود و قسمت‌های متحرک و ثابتی دارد. در حالی که برخی از کلیدهای دیگر مانند کلیدهای دکمه‌ای با بدنه‌های پلاستیکی یا فلزی ساخته شده‌اند.
به طور کلی، کلید گردان به دلیل داشتن چندین طرح کام و امکان انتخاب بین چندین حالت مختلف، برای بسیاری از کاربردهای الکترونیکی و صنعتی بسیار مفید است.
نکات مهم در هنگام خرید و انتخاب کلید گردان
به منظور انتخاب بهترین کلید گردان برای کاربرد خاص خود، در زیر تعدادی از نکات مهم را که باید مدنظر قرار داد، بیان می‌کنیم:
- نوع کاربرد: نوع کاربرد و نیاز به انتقال جریان الکتریکی از یک موقعیت به موقعیت دیگر بسیار مهم است و باید با توجه به نوع کاربرد، نوع مناسب کلید گردان انتخاب شود.
- تعداد طرح کام: تعداد طرح که از دو تا چندین جفت تماس الکتریکی بین حالات مختلف را فراهم می‌کنند، باید بر اساس نیاز به انتقال جریان الکتریکی، مشخص شود.
- مقاومت الکتریکی: ابعاد و مقاومت الکتریکی کلیدهای گردان باید با توجه به جریان الکتریکی مورد نیاز واحدی که از کلید استفاده می‌کند مشخص گردد.
- امنیت: قابلیت ایمنی کلید گردان نیز باید بررسی شود، لذا باید از تولیدکنندگان با نام و رنگ مشخص در خرید خود استفاده کنید.
- استانداردها: محصول خریداری شده باید دارای استانداردهای لازم برای کاربردهای الکترونیکی و صنعتی باشد و باید از تولیدکنندگان دارای گواهی‌های استاندارد معتبر تهیه شود.
- هزینه: هزینه خرید کلید گردان می‌تواند متفاوت باشد، لذا باید از محصولات با شناخت لازم در پیش بینی بودجه مورد نظر خود استفاده کرده و همچنین قیمت محصولات را با یکدیگر مقایسه کنید.
- نوع کیفیت: کیفیت کلید نیز بسیار مهم است، بنابراین باید از تولیدکنندگان با کیفیت و معتبر تهیه شود.